ΓΡΑΦΕΙ Η ΣΟΦΙΑ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΑΚΗ
Ένα θέμα άκρως ιδιαίτερό.. Έχει απασχολήσει πολλούς αξιόλογους ερευνητές της δημοσιογραφίας, ανθρωπολογίας, ιστορικούς, δικηγόρους, και πλήθος άλλων επιστημόνων.... Ένα θέμα που αφορά περισσότερο από κάθε άλλο μέρος την Κρήτη... Η κοινωνία της Κρήτης έχει παρακολουθήσει κατά καιρούς με κομμένη την ανάσα τις αιματηρές επιλύσεις πού κρατούν δεκαετίες ολόκληρες.. ..αυτές είναι οι λεγόμενες θα βεντέτες. ... Οι απόψεις όπως και στα περισσότερα συμβάντα διίστανται... Οι αφορμές της κρητικής βεντέτας είχαν να κάνουν με την τιμή, την υπόληψη, την προσβολή, η άλλες οικονομικές η κτηματικές διαφορές... Τέτοια λοιπόν γεγονότα ήταν αρκετά για να ξεκληρίστούν ολόκληρες οικογένειες και να ερημώνουν στην κυριολεξία ολόκληρα χωριά.... Οι μεγαλύτερες σε χρονική έκταση και σε νεκρούς βεντέτες που έχουν καταγράφει στην Κρήτη είναι οι εξής... Οικογένειες Σαρτζετάκης- Πενταράκης 1910 Χανιά, για ζήτημα τιμής 119 νεκροί... Παπαδονικολάκης Αση Γωνιά δολοφονήθηκε 32 χρόνια μετά τον φόνο του δολοφόνου του αδερφού του .... Φραγκιαδάκης-- Βεϊσάκης 1955 Βορίζια αιτία ήταν μια υλοτόμηση 6 νεκροί 14 τραυματίες .... Παρασύρης Δαμιανός 1969 μαχαίρωσε τον φονιά του αδερφού του μέσα στο δικαστήριο 24 χρόνια μετά... Οικογένειες Κούκουλα --Μποτανάκη 1987 Κισαμος Χανιά κτηνοτροφικες διαφορές 3 νεκροί 3 τραυματίες.... Οικογένειες Στριλιγκάδες Λιβάδια Ρεθύμνης 1987 αντίποινα σε φόνο 4 νεκροί.... Παπαδόσηφος 1988 Ρέθυμνο σκότωσε τον φονιά του γιου του μέσα στο δικαστήριο είχε κρύψει το όπλο στην γενειάδα του..... Οικογένειες Δικωνυμάκη-- Μουζουράκη 1994 Αποκόρωνας Πάτημα εκδίκηση για τον φόνο μητέρας Μουζουράκη 6 νεκροί.... Τα σημερινά χρόνια έχει σχεδόν φθείρει το συναίσθημα της αντεκδίκησης, και οι πολίτες αφήνονται πλέον στην δικαιοσύνη του κράτους....
Το αιματοβαμμένο έθιμο της βεντέτας έχει εδώ και αιώνες ξεκληρίσει ολόκληρες οικογένειες, έχει ερημώσει χωριά και έχει οδηγήσει σε αιματηρά μπαράζ αντεκδικήσεων ανάμεσα σε οικογένειες του νησιού.
Από τα χρόνια του Ομήρου στη σύγχρονη Ελλάδα
Η βεντέτα ως μέθοδος απονομής δικαιοσύνης συναντάται για πρώτη φορά στους αρχαίους πολιτισμούς της ανατολικής Μεσόγειου, όπου θεσπίζεται η δικαιϊκή αρχή της ανταπόδοσης. Το «οφθαλμόν αντί οφθαλμού» γίνεται θρησκευτική επιταγή και αποκτά κύρος για τους κοινωνούς του Δικαίου, αφού έτσι το διατάσσουν οι θεοί. Εμφανιζόμενη στον ελλαδικό χώρο ήδη από τα ομηρικά χρόνια, η βεντέτα εμφανίζεται με διάφορες παραλλαγές σε πολλές περιοχές, όπως στη Μάνη, την Κορσική, τη βόρεια Αλβανία και σε κοινότητες Τσιγγάνων.
Αν και οι σύγχρονες κοινωνίες απορρίπτουν την ιδέα της αντεκδίκησης και απονέμουν στο κράτος το αποκλειστικό δικαίωμα απονομής της δικαιοσύνης, η βεντέτα ριζώζει στις κρητικές παραδόσεις, και παραμένει ζωντανή μέχρι τις μέρες μας. Αντιμετωπίζεται στην Κρήτη ως εθιμικό δίκαιο, ως επιβίωση ενός αρχαίου τρόπου απονομής δικαιοσύνης που επιβιώνει και σε νεότερες εποχές. Είναι ενδιαφέρον ότι η αιματοβαμμένη παράδοση εντοπίζεται στους τρεις δυτικούς νομούς του νησιού, το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο και τα Χανιά, ενώ το Λασίθι μετέχει μόνο ως ο τόπος στον οποίο αυτοεξορίζονται αυτοί που πρέπει να αποφύγουν τα αντίποινα της δράσης τους. Η βεντέτα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στους πληθυσμούς και τα χωριά των ορεινών περιοχών, όπου οι οικογένειες λειτουργούν ως αυτοοργανωμένοι στρατοί. Όταν μία οικογένεια χάνει έναν άνδρα της, χάνει ένα μέρος της δύναμής της, πλήττεται η τιμή της και πρέπει να ανταποδώσει, για να εξισορροπηθεί η κατάσταση. Καθώς το κίνητρο είναι η εξισορρόπηση των δυνάμεων και η δημιουργία του αντίπαλου δέους, συνήθως την πληρώνουν και αθώοι.
Το αίμα και το Προεδρικό Μέγαρο
Στην ιστορία για το αιματοκύλισμα που προκάλεσε και τον απροσδόκητο τρόπο με τον οποίο έληξε έχει μείνει η βεντέτα μεταξύ Σαρτζετάκηδων και Πεντάρηδων (ή αλλιώς Πενταράκηδων). Πάνω από 70 χρόνια, από τα μέσα της δεκαετίας του 1910, οι δύο αντίπαλες οικογένειες φόνευαν διαδοχικά η μία μέλη της άλλης για κτηματικές διαφορές στην Κάνδανο Χανίων. Παρά τις διαμεσολαβήσεις για συμφιλίωση και τα συνοικέσια γάμου ανάμεσα στις δύο οικογένειες, το αίμα δεν σταματούσε να τρέχει στο χώμα της Κρήτης και μέλη της οικογένειας Σαρτζετάκη, ανάμεσά τους και ο πατέρας του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Χρήστου Σαρτζετάκη, αναζήτησαν καταφύγιο σε άλλες περιοχές και πόλεις της Ελλάδας όπως η Θεσσαλονίκη. Η βεντέτα «τερματίστηκε» σιωπηρά το 1985, μετά την χαμό 60 ανθρώπων και από τις δύο οικογένειες. Τότε, όταν προτεινόμενος για την Προεδρία της Δημοκρατίας από το ΠΑΣΟΚ ήταν Χρήστος Σαρτζετάκης, ο βουλευτής Β΄ Πειραιώς και απόγονος της οικογένειας των «αντιπάλων» Ευάγγελος Πεντάρης ψήφισε για την ανάδειξή του απόγονου των προαιώνιων «εχθρών» στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα της χώρας.
Η βεντέτα που «έσφαξε» τους συνεργάτες των Γερμανών
Εξαιρετικά άγρια βεντέτα, όπου «ενεπλάκη» και το πατριωτικό συναίσθημα, ήταν εκείνη που έγινε στο Ηράκλειο τον Οκτώβριο του '45. Μετά την Κατοχή συστάθηκε και συνεδρίαζε επί τρία χρόνια το Ειδικό Δικαστήριο Δωσιλόγων, με σκοπό την τιμωρία όσων συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς. Τότε δικάστηκαν πέντε μέλη της οικογένειας Σωμαράκη από το χωριό Σάρχος, που είχαν είχαν συνεργαστεί με τους κατακτητές. Αν και οι ποινές που επέβαλε το δικαστήριο στους κατηγορούμενους ήταν βαριές —ανάμεσά τους η ποινή του θανάτου και η ισόβια κάθειρξη— οι συγχωριανοί τους θέλησαν να τους εκδικηθούν με τον τρόπο που επέβαλλε η κρητική τιμή. Με δυνατές κλοτσιές έσπασαν την πόρτα του δωματίου όπου κρατούνταν, έβγαλαν μαχαίρια και κατέσφαξαν και τους πέντε Σωμαράκηδες. Στη συνέχεια μάλιστα άνοιξαν τα παράθυρα και πέταξαν στο δρόμο τα κατακρεουργημένα πτώματα, τα οποία ρίχθηκαν σε ένα λάκκο και για τα οποία δεν ακολούθησε καμία θρησκευτική τελετή.
ΠΗΓΗ https://www.vice.com
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου