Ο Δεκέμβριος, αν και ο πρώτος μήνας του χειμώνα, μοιάζει δύσκολη εποχή για την παραγωγή σε λαχανόκηπους. Μοιάζει, δεν είναι. Όχι μόνο γιατί υπάρχουν πολλά είδη φυτών που είναι ανθεκτικά ακόμα και στο ψύχος, αλλά κυρίως γιατί η Ελλάδα, στις περισσότερες περιοχές, έχει ήπιο χειμώνα. Και στα μέρη όπου δεν είναι ήπιος, καλλιεργούμε σε θερμοκήπιο η σε κάποιο προστατευμένο σημείο.
Μπορούμε να δοκιμάσουμε καλλιεργώντας διαφορετικές ποικιλίες του ίδιου φυτού, με στόχο να επιλέξουμε την επόμενη φορά για φύτευση το είδος που ευδοκίμησε καλύτερα στις καιρικές συνθήκες της περιοχής μας, πειραματιζόμενοι με νέες ποικιλίες στο μέλλον για καλύτερα ακόμα αποτελέσματα.
Τα λαχανώδη φυτά σπέρνονται νωρίτερα, ωστόσο μπορούμε να προμηθευτούμε έτοιμα σπορόφυτα όψιμης ποικιλίας, ώστε να προλάβει να αναπτυχθεί ο καρπός προτού ζεσταθεί πολύ ο καιρός. Τα λαχανώδη (Brassica oleracea) φυτά είναι τα πολλά ειδή λάχανου, το μπρόκολο και το κουνουπίδι που φυτεύονται σε απόσταση μεταξύ τους περίπου 50 με 70 εκ. και είναι έτοιμα για συγκομιδή σε 100-150 μέρες, ανάλογα με το είδος.
Φυτεύουμε σκελίδες από σκόρδα και κοκκάρι κρεμμυδιού σε απόσταση 15 εκ. μεταξύ τους η ανάμεσα στα άλλα φυτά για να τα προστατεύουν από τα ανεπιθύμητα έντομα.
Ας σπείρουμε ραπανάκι και σπανάκι πεταχτά στο χώμα και έπειτα από 15 μέρες αραιώνουμε τα νεαρά βλαστάρια ώστε να απέχουν 15 εκ. μεταξύ τους, για να είναι έτοιμα για συγκομιδή μετά από 45-60 μέρες το ραπανάκι και 80 μέρες για το σπανάκι.
Και σε λίγο καιρό η σπορά του Δεκεμβρίου θα αποφέρει τα δώρα της. Μπιζέλια, κουκιά, ρεβίθι και φακές σπέρνονται σε ένα προστατευμένο από το κρύο σημείο και, όταν μεγαλώσουν αρκετά, τα φυτεύουμε έξω στο κρύο σε απόσταση 50 εκ. περίπου το ένα από το άλλο. Μη ξεχάσουμε: στα πεταχτά σπέρνουμε ρόκα, μυρώνι και καυκαλήθρα για να εξασφαλίσουμε πλούσιο άρωμα και γεύση στα φαγητά και τις σαλάτες.
Σε θερμοκήπιο η σε προστατευμένο από το κρύο σημείο μπορούμε να συνεχίζουμε να σπέρνουμε ή να φυτεύουμε έτοιμα σπορόφυτα σαλατικά, για συνεχόμενη συγκομιδή, όπως μαρούλι, σέσκουλο, μιζούνα και μουστάρδα σε αποστάσεις 25 εκ.
Δεν λησμονούμε τα χρώματα για τον κήπο και το μπαλκόνι, δηλαδή τα λουλούδια που ανθίζουν και τον χειμώνα: πανσέδες, βιολέτες, κυκλάμινα, άλυσσο, ρείκι, γκαούρα και επίσης καλλωπιστικό λάχανο. Φυτεύουμε βολβούς, π.χ. φρέζιες και τουλίπες και ακόμα γυμνόριζα φυτά όπως τα τριαντάφυλλα, για να χαρούμε τα άνθη τους την άνοιξη.
Εάν υπάρχει αρκετός διαθέσιμος χώρος, μπορούμε να φυτέψουμε δέντρα φρούτων ή αλλιώς να επιλέξουμε για τον κήπο ποικιλίες νάνους: τώρα είναι καλή εποχή για να φυτέψουμε φουντουκιές, βερικοκιές, βανίλιες, δαμάσκηνα, κορόμηλα, κεράσια, βύσσινα, φραγκοστάφυλα ώστε να μεγαλώσουν και το καλοκαίρι να απολαύσουμε τα “δικά μας” πεντανόστιμα φρούτα.
Νάρκισσος (Μανουσακι)
Ενα λουλούδι το οποίο αγαπάω ιδιαίτερα είναι ο Νάρκισσος ή αλλιως Μανουσακι!
Τα μανουσάκια είναι ποώδη φυτά και μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 40 εκατοστά μήκος. Τα άνθη είναι λευκά και περιτριγυρίζονται από αρκετά λεπτά και μακριά λογχοειδή, σκουρόχρωμα φύλλα που φτάνουν το ίδιο μέγεθος. Όπως και άλλα είδη νάρκισσων, τα μανουσάκια των Κρητικών βουνών έχουν ένα από τα πιο έντονα και πιο αναγνωρίσιμα αρώματα από τα λουλούδια του μεσογειακού χώρου, που είναι και η μοναδική περιοχή του κόσμου που το συναντάμε. Το μοναδικό αυτό άρωμα που έχουν είναι και η αιτία που σήμερα έχει μειωθεί πολύ ο πληθυσμός τους, αφού για χρόνια δέχονται επιθέσεις από τους διάφορους ανθοσυλλέκτες που τα κόβουν με σκοπό είτε να τα πουλήσουν είτε να τα βάλουν σε βάζο στα σπίτια τους. Τα μανουσάκια είναι φυτά πολυετή με βολβό και ανθίζουν στις αρχές του χειμώνα αλλά πολλές φορές η ανθοφορία τους διαρκεί μέχρι και τους ανοιξιάτικους μήνες.
Το επιστημονικό όνομα που έχει ολόκληρη η οικογένεια των Νάρκισσων το οφείλει σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία σε έναν πολύ όμορφο νέο, τον Νάρκισσο που καμάρωνε για την ομορφιά του. Από εκεί προέρχεται και η λέξη ναρκισσισμός. Το άρωμα που έχουν τα μανουσάκια είναι τόσο έντονο που σε κλειστό χώρο μπορεί να προκαλέσει ακόμα και νάρκωση στον άνθρωπο. Για τον λόγο αυτό στα σπίτια στην Κρήτη παλιότερα την νύχτα που κάποιος πήγαινε να κοιμηθεί έπαιρνε από το δωμάτιο που θα κοιμόταν το βάζο με τα μανουσάκια και το μετακόμιζε σε άλλο δωμάτιο, επειδή γνώριζαν τους κινδύνους που μπορούσαν να προέλθουν από το άρωμά του.
Ο Μανούσος και τα μανουσάκια: Πώς συνδέονται τα μυρωδάτα λουλούδια με το πιο χαρακτηριστικό Κρητικό όνομα;
Μανούσος: Από τον βενετσιάνικο όνομα Manuzio (λατινιστί Manutius). Συνηθισμένο στη βενετοκρατούμενη Κρήτη, όπου παρασυνδέθηκε με το εξίσου συχνό Mανόλης (Εμμανουήλ).
Το πιο συνηθισμένο ανδρικό όνομα στην Κρήτη είναι το Μανώλης που προέρχεται από το Εμμανουήλ, το όνομα του Χριστού. Στο νησί δεν υπάρχει σπίτι χωρίς Μανώλη που στα κεντρικά ακούγεται και Μανιός και πιο δυτικά και Μανούσος.
Αυτό το τελευταίο κάποιες παραδόσεις το συνδέουν με τα πανέμορφα μανούσα, τους νάρκισσους των αρχαίων (νάρκισσους τους κυπελλοφόρους ή narcissus tazetta).
Πράγματι δεν ήταν δυνατόν ο λαός μας να μην συνδέσει με την γέννηση του Χριστού αυτά τα άνθη, που γύρω στα Χριστούγεννα στολίζουν τις πλαγιές των βουνών του τόπου μας σκορπίζοντας παντού την μοσκοβολιά τους. «Θέλει τα μανούσα να μυρίζουν τόσο ωραία γιατί η Παναγία όταν έπλενε τα ρουχαλάκια του Χριστού, τα άπλωνε πάνω στις μανουσές».
Λένε επίσης πως «φύτρωσαν εκεί που η Παναγία έπλυνε το Χριστό ή ότι είναι οι ίδιες οι πάνες του Χριστού»
Για τα χρώματα που έχει το μανούσο δηλαδή το άσπρο και το χρώμα του κρόκου, σε διάφορα χωριά της Σητείας όπως στην Τουρλωτή, λένε πως: «Όταν έγινε η σφαγή από τον Ηρώδη για να γλυτώσει ο Χριστός τον πήρε η μάνα του και ο Ιωσήφ και έφυγαν για την Αίγυπτο. Είχαν αυγά φορτωμένα στο σακούλι τους και στο δρόμο έπεσαν. Εκεί που έπεσαν φύτρωσαν τα μανούσα και για αυτό έχουνε τα χρώματα του αυγού το άσπρο και του κρόκου» .
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου