Γράφει η Φωτεινή Μακρή
Οι μαντινάδες τραγουδιώνται κυρίως σε γάμους, βαπτίσια, σε εύθυμες συγκεντρώσεις κατά τη διάρκεια γλεντιού ή χορών αλλά και ως καντάδες.
Ο όρος Μαντινάδα προέρχεται από την ενετική λέξη mantinada και είναι ουσιαστικά ένα ποίημα που αποτελείται από δυο στίχους που συνήθως είναι δεκαπεντασύλλαβοι σε ομοιοκαταληξία ή και τέσσερα ημιστίχια που δεν ομοιοκαταληκτούν απαραίτητα. Θα λέγαμε πως είναι μέσο λαικής έκφρασης σε πολλά μέρη της Ελλάδας κυρίως όμως είναι δημοφιλής στην Κρήτη που χαρακτηρίζεται για τις μαντινάδες της.
Ταξίδι στον χρόνο: Μαντινάδες βρίσκουμε σε βυζαντινό χειρόγραφο του 15ου αιώνα όπου περιέχονται τα "Καταλόγια" (βυζαντινά λαϊκά νυκτερινά τραγούδια) τα οποία και είναι μαντινάδες όπως για παράδειγμα τα δύο ακόλουθα βυζαντινά:
Εψές επερνοδιάβαινα, κόρη, εκ της γειτονιάς σου
κι η γειτονιά σου μ΄ ήννοιωσεν και συ κόρη εκοιμάσου.(!)
Όλοι δοξεύουν μ΄ άρματα, όλοι με τα δοξάτια (αντί δοξάρια)
κι εσύ εκ το παραθύρι σου δοξεύεις με τα μάτια. (!)
Αλλά και στην ελληνική αρχαιότητα παρατηρούνται τέτοια άσματα, του αρχαίου "κώμου" των υπερεύθυμων που κατά ομάδες μετά από γλέντι (ευωχία) περιερχόμενοι τους δρόμους τραγουδούσαν «εκωμαόδουν» τα αισθήματά τους κάτω από τα παράθυρα των εκλεκτών τους.
Ειδικότερα, η κρητική μαντινάδα διακρίνεται για την ιδιάζουσα έκφραση, το μεστό της φράσης και αντανακλά τα αισθήματα, τη σκέψη και τη ζωή του κρητικού λαού. Η θεματολογία της είναι μεγάλη και ανάλογα διακρίνονται σε σκωπτικές μαντινάδες, ερωτικές, ευκαιριακές και φιλοσοφικές. Είτε ως φιλοσοφία, είτε εκφράζοντας παράπονο , η μαντινάδα επί αιώνες συνοδεύει τους Κρητικούς σε όλες τους τις στιγμές και στις εκδηλώσεις, στο σημείο που όσοι δεν είναι από την Κρήτη την θεωρούν αποκλειστικά κρητική ποιητική δημιουργία.
Παρακάτω παραθέτω μερικές ενδεικτικά τυχαίες μαντινάδες:
Ήθελα να'μουν άρωμα...
Ήθελα να'μουν άρωμα φθηνό να μ'αγοράσεις
Όντε φιλώ τα χείλη σου...
Όντε φιλώ τα χείλη σου μια γεύση έχω μόνο
Στον έρωτά τζη χάνομαι...
Στον έρωτά τζη χάνομαι κι άνθρωπος δεν με βρίνει
Ήλιος βροχή και θάλασσα...
Ήλιος βροχή και θάλασσα είναι συγκεντρωμενα,
Μωρο μου σε χρειαζομαι...
Μωρο μου σε χρειαζομαι ως ο ηλιος το φεγγαρι,
Σαν κεραύνος η αγάπη σου...
Σαν κεραύνος η αγάπη σου εμπήκε στο κορμί μου
Ειδικότερα, η κρητική μαντινάδα διακρίνεται για την ιδιάζουσα έκφραση, το μεστό της φράσης και αντανακλά τα αισθήματα, τη σκέψη και τη ζωή του κρητικού λαού. Η θεματολογία της είναι μεγάλη και ανάλογα διακρίνονται σε σκωπτικές μαντινάδες, ερωτικές, ευκαιριακές και φιλοσοφικές. Είτε ως φιλοσοφία, είτε εκφράζοντας παράπονο , η μαντινάδα επί αιώνες συνοδεύει τους Κρητικούς σε όλες τους τις στιγμές και στις εκδηλώσεις, στο σημείο που όσοι δεν είναι από την Κρήτη την θεωρούν αποκλειστικά κρητική ποιητική δημιουργία.
Παρακάτω παραθέτω μερικές ενδεικτικά τυχαίες μαντινάδες:
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου