ΓΡΑΦΕΙ Η ΣΟΦΙΑ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΑΚΗ
Στη λατρεία των Μινωιτών, η ελιά είχε πάντα εξέχοντα ρόλο καθώς αναγεννιέται διαρκώς και δεν πεθαίνει σχεδόν ποτέ, ακόμη κι αν κοπεί. Έτσι μπορούσε εύκολα να συμβολίσει την διαιώνιση της ζωής μέσα από το θάνατο, όπως η φύση η ίδια. Στην Ελληνική αρχαιότητα υπήρχε η συνήθεια να αναρτούν αναθήματα σε αγριελιές και άλλα δέντρα για να αποτρέψουν τη βασκανία και το κακό. Παρόλο που όλα αυτά φαίνονται πολύ μακρινά, είναι πολύ εντυπωσιακό ότι ακόμη και σήμερα υπάρχουν έθιμα στην Κρήτη που έχουν τις ρίζες τους στις δενδρολατρικές δοξασίες της αρχαιότητας.
Τρεμιθιά Αγίου Φανουρίου
Στο λόφο Γρίβιλα που ανήκει στην κοινότητα Αχλαδέ Μυλοποτάμου είναι κτισμένος ο ναός του Αγίου Φανουρίου. Περίπου 100μ από το ναό υπάρχει ένα ιδιαίτερο δέντρο, το οποίο έχει συνδεθεί με μια λατρευτική παράδοση που έχει τις ρίζες της στα πανάρχαια δεντρολατρικά έθιμα της Κρήτης. Το σημείο λέγεται Εύρεση καθώς εδώ λένε ότι βρέθηκε η εικόνα του Αγίου Φανουρίου.
Σε ένα περιφραγμένο χώρο συναντάμε το «ιερό δέντρο», μια τραμιθιά (pistacia terebinthus). Δίπλα του υπάρχει ένας κουφωτός βράχος και ένα εικονοστάσι. Σύμφωνα με την παράδοση, οι πιστοί περνούν μέσα από την τρύπα του βράχου (τρυποπέρασμα) και εναποθέτουν ρούχα και προσωπικά αντικείμενα στο δέντρο για να απομακρύνουν τις ασθένειες και το κακό.
Οι μηλίτσες του Κόφινα
Στην υψηλότερη κορυφή των Αστερουσίων, τον Κόφινα, είναι κτισμένος ο ναός του Τιμίου Σταυρού και η πρόσβαση γίνεται μέσω απόκρημνου μονοπατιού. Στην εορτή του, στις 14 Σεπτεμβρίου, δεκάδες πιστοί ανεβαίνουν για να λάβουν μέρος σε μια τελετουργία που έχει τις ρίζες της στα Μινωικά χρόνια, όταν η φύση και τα δέντρα αποτελούσαν αντικείμενο λατρείας.
Στη βόρεια μεριά του βουνού υπάρχουν τρεις υπεραιωνόβιες σορβιές (δέντρα του είδους Sorbus umbellata), τις οποίες οι ντόπιοι αποκαλούν μηλίτσες. Την προηγούμενη ημέρα οι νέοι μαζεύουν τους καρπούς τους που μοιάζουν με μικρά μηλαράκια σε διαστάσεις κερασιού. Το πρωί τα μεταφέρουν με πανέρι στην κορυφή του Κόφινα και τα τοποθετούν στην Αγία Τράπεζα.
Στο τέλος της δοξολογίας, ο ιερέας βάζει το πανέρι πάνω στο κεφάλι του και το περιφέρει τρεις φορές. Στη συνέχεια τα ευλογεί και μοιράζει στους πιστούς ως "αντίδωρο". Πολλοί από αυτούς αποξηραίνουν τους καρπούς και τους χρησιμοποιούν ως φάρμακο, φυλακτό για το μάτιασμα, κλπ.
Η μονή της Παναγίας της Παλιανής είναι ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Κρήτης, κτισμένη κοντά στο Βενεράτο Ηρακλείου. Σήμα κατατεθέν της Παλιανής είναι η Ιερή Μυρτιά, ένα αιωνόβιο δέντρο το οποίο μάλιστα εορτάζει 24 Σεπτεμβρίου (Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας).
Μέσα στον περιπεπλεγμένο κορμό της Αγίας Μυρτιάς, όπως λέγεται, πιστεύεται ότι είναι κρυμμένη η εικόνα της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας. Σύμφωνα με την παράδοση, κάποτε η περιοχή καλυπτόταν από δάσος και οι χωρικοί έβαλαν φωτιά για να δημιουργήσουν καλλιεργούμενες εκτάσεις. Ξαφνικά, μέσα από τα βάτα ακούστηκε η φωνή της Παναγίας και με έκπληξη οι χωρικοί είδαν την εικόνα της Παναγίας. Γύρω από τη μορφή της, ήταν ζωγραφισμένα κλαδιά μυρτιάς. Ύστερα από καιρό, όταν πήγαν κάποια παιδιά στο ίδιο σημείο, τα ζωγραφισμένα κλαδιά είχαν φυτρώσει στα αλήθεια, μεγάλωσαν και σταδιακά κάλυψαν την εικόνα! Η εικόνα της Παναγίας θεωρείται ότι μπορούν να τη δουν μόνο παιδιά.
Αν επισκεφτείτε την Παλιανή, θα δείτε ένα αναμμένο καντήλι δίπλα στη μυρτιά και πολλά τάματα κρεμασμένα στα κλαδιά, καθώς θεωρείται θαυματουργή. Μάλιστα η ευλογία των άρτων γίνεται κάθε χρόνο κάτω από το ιερό αυτό δέντρο και ως τράπεζα χρησιμοποιείται ένα αρχαίο κιονόκρανο, ενώ οι πιστοί παίρνουν φύλλα από κλαδιά! Η λατρεία της «Αγίας Μυρτιάς» αποτελεί επιβίωση πανάρχαιων λατρευτικών συνηθειών και πιο συγκεκριμένα της λατρείας των ιερών δέντρων της Μινωικής θρησκείας.
Πλάτανος στα Κεραμωτά
Στο γραφικό χωριό Κεραμωτά Μυλοποτάμου Ρεθύμνης συναντάμε ένα ακόμα από τα πολλά μνημειακά δέντρα που στολίζουν την Κρήτη. Πρόκειται για τον αιωνόβιο πλάτανο στην περιοχή Βρύση στο ανατολικό άκρο του χωριού. Ο πλάτανος στα Κεραμωτά ανήκει στο είδος Platanus orientalis και η ηλικία του υπολογίζεται σε 2000 έτη. Αποτελεί τον μεγαλύτερο σε ηλικία πλάτανο σε όλο τον Μυλοπόταμο και παρά το γεγονός ότι βρίσκεται πάνω στον δρόμο από όπου περνάνε καθημερινά πολλά αυτοκίνητα δεν φαίνεται καλά με αποτέλεσμα να τον προσπερνάνε όλοι αγνοώντας την ύπαρξή του. Ο λόγος που δεν φαίνεται είναι ότι βρίσκεται λίγα μέτρα πιο χαμηλά από τον δρόμο και έτσι οι οδηγοί βλέπουν το πάνω τμήμα του μονάχα και όχι τον επιβλητικό κορμό στην βάση του.
Ο πλάτανος σχηματίζει μια αρκετά ευρύχωρη κουφάλα στο εσωτερικό του κορμού του. Στην κουφάλα αυτή ο ιδιοκτήτης της περιοχής Αντώνης Γερογιαννάκης σκέφτηκε να δημιουργήσει τον πρώτο ναό στην Κρήτη μέσα σε κορμό δέντρου. Έτσι μετέτρεψε την κουφάλα του δέντρου σε ναό της Παναγίας και της Αγίας Άννας, μητέρας της Παναγίας. Το δάπεδο πλακοστρώθηκε και τοποθετήθηκαν οι εικόνες ενώ φτιάχτηκε και μονοπάτι που φτάνει από το δρόμο μέχρι το δέντρο-εκκλησία. Στην σκιά του πλατάνου πάνω στο δρόμο υπάρχει ταβέρνα που παραμένει ανοικτά όλο το Χρόνο και δίνει ζωή στην περιοχή. Μπροστά από τον Πλάτανο και στην απέναντι μεριά του δρόμου βρίσκεται η μεγάλη πηγή νερού Βρύση από όπου έπαιρνε το χωριό παλιότερα νερό. Το νερό πηγάζει από το βάθος ενός πολύ όμορφου και ιδιαίτερου σπηλαίου.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου