Τα παιχνίδια της Κρήτης του χθες!!(Τσούρλι,Μαντούρες,Ψηλοκούμητο και τόσα άλλα)



ΓΡΑΦΕΙ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΕΡΚΟΥΛΙΔΗ
Στα χρόνια της κατοχής, και γενικά μέχρι την δεκαετία του 70 - 90 που άρχισαν να πρωτοεμφανίζονται τα πρώτα παιχνίδια στην Ελλάδα, γίνοντας σιγά – σιγά εμφανείς και να χάνονται τα παιχνίδια του δρόμου όπως τα έλεγαν τότε αντικαθιστώντας τα νέα παιχνίδια από διάφορα καταστήματα να ξεπηδούν σιγά – σιγά παίρνοντας τα παιχνίδια άλλη μορφή, διαφορετική από του τότε.
Τα παιδιά του τότε, δεν είχαν παιχνίδια, όπως κούκλες και αυτοκινητάκια. Δεν τα γνώριζαν, κι έτσι δημιουργούσαν τα δικά τους παιχνίδια, μικρές εφευρέσεις των παιδιών αλλά πλούσια για την εποχή εκείνη.
Ας δούμε μερικά.
Όπως, Σφεντόνα, Πατίνι με ρουλεμάν, Τσούρλι, Μαντούρες, Κουτσό, Μήλα, Στρατιωτάκια ακούνητα, Μακρά γαϊδούρα, Κυνηγητό,  Κρυφτό, Σκοινάκι, Η Μικρή Ελένη, Γύρω – γύρω όλοι, Σβουράκι, Κορώνα ή γράμματα, Βόλους, Λάστιχο, Α μπε μπα μπλομ, Μπουκάλα, Το Κορόιδο, Περνά – περνά  η μέλισσα, Λαστιχάκι, Κλέφτες και Αστυνόμοι, Πατητό, Η Τυφλόμυγα, Σπασμένο τηλέφωνο, Η Σαΐτα, Αλάτι ψηλό αλάτι χοντρό, Τσιγκολελέτα, Το Δαχτυλίδι, Σκυταλοδρομίες, Οι Ψείρες, Ψηλοκούμητο, Ένα δύο τρία κόκκινο φως

Το Κορόιδο
Είναι ομαδικό παιχνίδι και σκοπεύει στην ανάπτυξη της αντιληπτικής ικανότητας , στη ραπτική . στην παρατηρητικότητα και στην προσοχή. Είναι μικτό παιχνίδι. Ηλικία 10+ . Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες και σκορπίζονται μέσα στο χώρο του παιξίματος. Μια μπάλα θα έχει στην κατοχή της η ομάδα που την πήρε μετά από κλήρωση. Η άλλη ομάδα είναι το κορόιδο. Η μπάλα θα μεταβιβάζεται πάνω από τα κεφάλια τους με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην μπορούν να την πιάσουν. Οι αντίπαλοι θα προσπαθούν να ρίχνουν την μπάλα με έξυπνο τρόπο από χέρι σε χέρι, κάνοντας προσποιήσεις, αναπηδήσεις και διάφορα τεχνάσματα για να μην τους πάρουν την μπάλα τα κορόιδα, αλλά και τα κορόιδα δεν θα είναι πάντα κορόιδα, κάποια στιγμή τη σειρά τους θα την πάρουν οι άλλοι.


Το Δαχτυλίδι
Παίζεται από 3 έως 5 παιδιά. Έχει ένας στα χέρια του το δαχτυλίδι,  περνώντας από τα χέρια των παιδιών. Αφήνοντας το σε κάποιο από τα χέρια των παιδιών, χωρίς να το καταλάβουν τα άλλα παιδιά, και τέλος αφού τελειώσει το τραγούδι, τα παιδιά πρέπει να βρουν ποιος το έχει. Και όποιος το βρει, το παιχνίδι ξεκινά πάλι από την αρχή.


Τσιγκολελέτα
Τα παιδιά στέκονται σε δύο ομάδες αντικριστά, πιασμένα σταυρωτά. Κάθε ομάδα κινείται εναλλάξ εμπρός και πίσω με χόπλα, και τραγουδούν δυο δεκάρες η βιολέτα, σιγκολελέτα-τσιγκολελέτα, δυο δεκάρες η βιολέτα τσιγκολελέτα-τσιγκολελέτα και πράσινα κουφέτα.

Αλάτι χοντρό αλάτι ψιλό
Τα παιδιά κάθονται κάτω, κάνοντας κύκλο με τα χέρια πίσω στην πλάτη. Το παιδί που κάνει την μητέρα κρατάει ένα μαντίλι στα χέρια του και γυρίζει πίσω από τα παιδιά τραγουδώντας, το τραγούδι αλάτι χοντρό. Καθώς γυρίζει γύρω από τους άλλους, κάποια στιγμή ρίχνει διακριτικά το μαντίλι πίσω από κάποιο παιδί και συνεχίζει να γυρίζει τραγουδώντας. Μόλις το παιδί που έχει το μαντήλι από πίσω του, το καταλάβει, σηκώνεται και κυνηγά τη «μάνα». Αν δεν προλάβει να τη πιάσει μέχρι να κάτσει η «μάνα» στη θέση του στον κύκλο, γίνεται εκείνο «μάνα», διαφορετικά η ίδια «μάνα» ξαναπαίζει.


Τυφλόμυγα
Τα παιδιά δένουν τα μάτια του συμπαίκτη τους με ένα μαντίλι, και έτσι σκορπίζονται τρέχοντας για να μην τους πιάσει. Αν το παιδί πιάσει ένα από τα παιδιά και δεν τον αναγνωρίσει το παιχνίδι συνεχίζεται, ενώ αν τον αναγνωρίσει τότε βγάζει το μαντίλι από τα μάτια του και τα δένει σε εκείνον.


Χαλασμένο τηλέφωνο
Το παιχνίδι παίζεται με πολλούς παίκτες, από τέσσερις και πάνω. Κάθονται κατά σειρά και ο πρώτος λέει μια λέξη στο αφτί του δεύτερου και ο δεύτερος στον τρίτο μέχρι να φτάσει στον τελευταίο. Αν βρει την λέξη πηγαίνει πρώτος και λέει μια δική του


Η Σαΐτα
Είναι μια κατασκευή από χαρτί που δημιουργούσαν τα παιδιά και την πετούσαν όσο πιο μακριά μπορούσαν.


Το Λάστιχο
Το λάστιχο θέλει από 3 κορίτσια, αλλιώς δεν μπορεί να δημιουργηθεί. Έμπαινε στα πόδια των κοριτσιών, χαμηλά στον αστράγαλο δημιουργώντας ένα ορθογώνιο. Στην δεύτερη φάση λίγο πιο πάνω από τους αστραγάλους για να δυσκολέψει και τέλος ψηλά στα γόνατα. Μετά με την ίδια σειρά αλλά με τα πόδια κλειστά. Και στο τέλος το πιο δύσκολο από όλα με το ένα πόδι!
Με μια σειρά από κινήσεις, περνάς στην επόμενη και κάθε φορά δυσκολότερη φάση του παιχνιδιού. Οι κινήσεις είναι: βάζεις το ένα πόδι, ανάμεσα στο λάστιχο, μετά βάζεις το άλλο βγάζοντας το πρώτο. Στη συνέχεια και τα δυο πόδια μέσα, και τέλος και τα δύο έξω.

Τα μήλα
Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες. Η μία ομάδα είναι «μέσα» και η άλλη «έξω» Τα παιδιά που είναι έξω ρίχνουν την μπάλα. Αν η μπάλα ακουμπήσει κάποιο παιδί από μέσα, χάνει. Αν όμως την πιάσει, κερδίζει μια ζωή ακόμα.
Πατητό
Όλα τα παιδιά ενώνουν τα πόδια τους. Μόλις φωνάξουν «πατητό» πρέπει να τραβήξουν τα πόδια τους πίσω. Φωνάζουν νούμερα «πρώτος», «δεύτερος» κ.ο.κ. και ο καθένας παίζει με τη σειρά του. Ο ένας προσπαθεί να πατήσει τον άλλο πηδώντας. Πηδούν όμως και αυτοί, τους οποίους οι άλλοι προσπαθούν να πατήσουν, ώστε να αποφύγουν το πάτημα.
Γύρω γύρω  όλοι
Τα παιδάκια σχηματίζουν έναν κύκλο και βάζουν το πιο μικρό στη μέση. Ύστερα πιάνονται από τα χέρια και γυρίζουν τραγουδώντας:
Γύρω-γύρω όλοι
Στη μέση ο Μανόλης,
Χέρια, πόδια στη γραμμή
Όλοι κάθονται στη γη!
-Κάθισε, Μανολάκη!
Με το: «όλοι κάθονται στη γη!», όλα τα παιδάκια κάθονται χάμω και τεντώνουν τα πόδια τους προς το κέντρο. Το ίδιο πρέπει να κάνει και ο «Μανόλης».
Η μικρή Ελένη
Τα κοριτσάκια σχηματίζουν έναν κύκλο, που κοιτάζει προς τα μέσα. Στο κέντρο κάθεται ένα κοριτσάκι, που κάνει τάχα ότι κλαίει. Τα άλλα γυρίζουν γύρω-γύρω και τραγουδούν:
Η μικρή Ελένη
κάθεται και κλαίει
γιατί δεν την παίζουν οι φιλενάδες της.
Σήκω απάνω, πλύνε τα μάτια,
Κοίταξε τον ήλιο κι αποχαιρέτησε!
Το κοριτσάκι, τότε, που κάνει την Ελένη, πλένει δήθεν τα μάτια της και κοιτάζει τον ήλιο κι ύστερα σηκώνεται ξαφνικά και πιάνει μια απ’ τις άλλες, που γίνεται εκείνη Ελένη με τη σειρά της.
Κυνηγητό
Το Κυνηγητό θέλει πάνω από 3 παιδιά. Επέλεγαν ένα παιδί κι έτσι ξεκινούσε το παιχνίδι, τρέχοντας να τους πιάσει. Όποιον έπιανε εκείνος κυνηγούσε μετά.
Κουτσό
Ζωγραφίζουμε στον δρόμο με την κιμωλία το σχήμα του κουτσού και αριθμίζουμε τα τετραγωνάκια. Ορίζουμε ένα σημάδι και κάθε παιδί ρίχνει την πέτρα στο σημάδι αυτό. Αν η πέτρα πάει πιο μακριά εκείνο το παιδί ξεκινάει πρώτο, αν βγει έξω από το κουτσό χάνει την σειρά του, και παίρνει άλλος την θέση του.
Παίζεται από 2 ή περισσότερα παιδιά ή από 2 ομάδες παιδιών, όταν τα παιδιά είναι από 4 και πάνω. Κάθε παιδί διαλέγει την πέτρα του, που πρέπει να είναι πλακέ και ελαφριά.
κάνει μεταβολή πηδώντας και τότε έχει το δικαίωμα είτε να κάνει πάλι το γεφυράκι και να σπρώξει την πέτρα με το κουτσό στο πέμπτο τετράγωνο είτε να σκύψει και να την πιάσει με το χέρι και να την πετάξει στο πέμπτο τετράγωνο. Συνεχίζει ύστερα το κουτσό και γυρίζει πίσω βγάζοντας την πέτρα έξω. Έρχεται κατόπιν η σειρά από τα άλλα παιδιά να κάνουν τον πρώτο γύρο.

Κλέφτες και Αστυνόμοι
Χωρίζονται σε δυο ομάδες. Οι κλέφτες και οι αστυνόμοι. Οι αστυνόμοι πρέπει να πιάσουν τους κλέφτες ακουμπώντας τους και οι κλέφτες προφυλάσσονται ακουμπώντας την πλάτη τους στον τοίχο, και για να κερδίσουν πρέπει να ακουμπήσουν την πλάτη τους στους αστυνόμους, αν δε τα καταφέρουν χάνουν το παιχνίδι και οι αστυνόμοι κερδίζουν.
Αγαλματάκια
Παίζεται από 4 παιδιά και πάνω. Ένα παιδί κλείνει τα μάτια και λέει «Αγαλματάκια ακούνητα, μέρα ή νύχτα;». Όσο το λέει, τα άλλα παιδιά κινούνται. Αν όμως ανοίξει τα μάτια του και κάποιο παιδί κουνιέται ακόμα, τότε «φυλάει» εκείνο.

Μακριά γαϊδούρα
Οι μισοί συμμετέχοντες πρέπει να σκύψουν ο ένας μετά τον άλλο και οι υπόλοιποι παίρνουν φόρα και πηδάνε από πάνω τους για να φτάσουν όσο πιο μακριά μπορούν. Όποιος πέσει, χάνει και το παιχνίδι αρχινά από την αρχή, μέχρι να μην πέσει κανείς και να σχηματιστεί η μακριά γαϊδούρα
Κρυφτό
Παίζεται με δυο παιδιά και πάνω. Το παιδί που τα φυλάει μετράει πέντε-πέντε δέκα-δεκαπέντε αργά ή γρήγορα μέχρι το εκατό και τα παιδιά κρύβονται, αν κάποιο παιδί πάει προς τον τοίχο την ώρα που έχει απομακρυνθεί πολύ το παιδί λέει φτου ξου ελευθερία, ή αν το παιδί που φυλούσε βρει ένα από τα παιδιά τότε τον πάει στον τοίχο και ψάχνει μετά για τα υπόλοιπα, μέχρι να αποφασίσουν μετά ποιος θα φυλάει.
Σκοινάκι
Παίζεται από τρία κορίτσια. Τα δύο κρατούσαν τις δυο μεριές του σκοινάκι και είτε του γυρνούσαν αργά ή γρήγορα. Αν το κορίτσι το πατούσε ή μπέρδευε το πόδι του έχανε και έπαιζε η επόμενη

Σφεντόνα
Ήταν ένα παιχνίδι για τα μεγάλα παιδιά, γιατί άνετα μπορούσε να προκαλέσει ζημιές ή καταλάθος να χτυπήσει κάποιον άνθρωπο από απροσεξία. Το έπαιζαν κυρίως για να κυνηγήσουν κάποιο είδος πουλιού.

Τσούρλι
Ήταν ένα πολύ αγαπημένο παιχνίδι. Τα παιδιά κάνανε αγώνες τρέχοντας ώρες, μέχρι να φύγει ο τροχός από το τέλι.


Μαντούρες
Μουσικό όργανο, που τα παιδιά το έφτιαχναν από τα καλάμια, κάνοντας δύο τρύπες, για να βγάζει ήχο.


Μπουκάλα
Ένα αγαπημένο παιχνίδι με θάρρος ή αλήθεια. Τα παιδιά έβρισκαν ένα μπουκάλι και καθόντουσαν κυκλικά. Σε όποιον τύχαινε το μπουκάλι το παιδί τον ρωτούσε θάρρος ή αλήθεια, και ανάλογος με την απάντηση του τεθώταν ένα ερώτημα. Και μετά αφού απαντούσε ήταν η σειρά του να γυρίσει το μπουκάλι.



Σκυταλοδρομίες
Χωρισμένα τα παιδιά σε δυο ομάδες, προσπαθούσαν να μεταφέρουν αυγά ή είτε νερό από τον κουβά από την μια μεριά στην άλλη χωρίς να τους πέσει και να χύσουν το νερό στην άλλη κανάτα ή τα αβγά να τα βάλουν μέσα σε ένα βαθύ πιάτο. Όσα πιο πολλά τα αβγά κέρδιζαν, ή όσο πιο γεμάτο το νερό.  


Οι Ψείρες
Ένας κρατάει τη μπάλα, την πετάει ψηλά και λέει: "Να την πιάσει ο ", λέγοντας το όνομα κάποιου παιδιού που παίζει. Το παιδί αυτό πρέπει να πιάσει τη μπάλα και να πει αμέσως: "Ένα, δύο, τρία, στοπ!" Αμέσως πρέπει να σταματήσουν όλοι. Αυτός που έχει τη μπάλα κάνει τρία βήματα για να πλησιάσει αυτόν που θέλει να πετύχει. Αν δεν τον πετύχει , τότε παίρνει μια ψείρα (πόντο). Αν τον πετύχει όμως παίρνει την ψείρα ο άλλος. Όποιος συμπληρώσει 5 ψείρες, τότε οι άλλοι του βγάζουνε ψευδώνυμο και τον φωνάζουν με αυτό σε όλη την υπόλοιπη διάρκεια του παιχνιδιού


Ψηλοκούμητο
Μοιάζει σαν το κυνηγητό, αλλά με μια διαφορά. Για να σωθείς έπρεπε το παιδί να ανέβει σε σκαλοπάτια, ή σε κάποιο μπεντένι. Μόνο τότε δεν μπορούσε αυτός που κυνηγούσε να τον πιάσει αν ήταν σε σκάλα ή μπεντένι. Και όταν όλοι έβρισκαν κάποιο διαφορετικό σκαλοπάτι γιατί δεν γινόταν όλα τα παιδιά να πιάσουν μια σκάλα ή ένα μπεντένι, προσπαθώντας να βρουν, αν όλα έβρισκαν το παιδί έχανε, και έπρεπε πάλι να ξανά κυνηγήσει από την αρχή.


Ένα δύο τρία κόκκινο φως

Ένα παιδί στέκεται μπροστά από έναν τοίχο και είναι αυτός που «τα φυλάει». Κλείνει τα μάτια του και λέει προς τον τοίχο «1, 2, 3… κόκκινο φως!». Όλοι οι άλλοι βρίσκονται πίσω του, πίσω από μια γραμμή και προσπαθούν να τρέξουν πριν ακούσουν το «κόκκινο φως» και να του χτυπήσουν την πλάτη. Αν δεν προλάβουν, πρέπει απλά να παραμείνουν ακίνητοι μέχρι το επόμενο «1, 2, 3». Αν τους δει να κουνιούνται αυτός που τα φυλάει, βγαίνουν από το παιχνίδι. Αν καταφέρουν και του χτυπήσουν την πλάτη όμως, τρέχει να τους πιάσει πριν προλάβουν να περάσουν τη γραμμή της αφετηρίας τους. Αυτός που θα πιαστεί, είναι ο επόμενος που τα φυλάει. Αν δεν πιαστεί κανείς, τα φυλάει αυτός που πέρασε τελευταίος τη γραμμή.

About creteonair

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου