Πρινιανός - Αγκαλιαστός με λυροντάουλα (Κρούστας Λασιθίου, 1977) (ΒΙΝΤΕΟ)


Αγκαλιαστός


“Μ’αγκαλιαστό θα κάμομε να πούμε μαντινάδες

μα δε θα τσ’αγοράσομε να δώσομε παράδες”.


“Πιάνονται στον αγκαλιαστό χορεύουν τραγουδούνε

με μαντινάδες και χορό το χάρο τον πατούνε”


“Aγκαλιαστό θα κάμομε έλα ν’αγκαλιαστούμε

και κράτα
και στα χέρια σου ρόδα να μυριστούμε”


“Αγκαλιαστό θα κάμετε καταχτυπά η καρδιά μου

να δω ποιον θα αγκαλιαστεί η αγαπητικιά μου”


Ο χορός αυτός είναι κάπως τελετουργικός και μπορεί να κρατήσει αρκετή ώρα ανάλο-γα με το πλήθος των χορευτών. Ο λυράρης ο οποίος αποδίδει το χορό ή καμιά φορά και κά-ποια γυναίκα «η πλουμίστρα» προσπαθεί με μαντινάδες να «πλουμίσει» τους χορευτές δηλα-δή να τους πειράξει ή να τους επαινέσει. Θεωρείται χορός της ανατολικής Κρήτης και ιδιαίτερα του νομού Λασιθίου.


Δεν υπάρχει συγκεκριμένος ρυθμός στον Αγκαλιαστό. Οι χορευτές είναι πιασμένοι από τις παλάμες με τα χέρια κάτω φροντίζοντας να είναι ένας άντρας και μια γυναίκα και α-κολουθούν διαισθητικά τη μουσική.


Στην πρώτη μαντινάδα ο τελευταίος χορευτής σχηματίζει με την προηγούμενή του χορεύ-τρια μια καμάρα κάτω από την οποία περνούν και οι υπόλοιποι χορευτές με αποτέλεσμα στο τέλος ο τελευταίος χορευτής να φέρνει το χέρι του πάνω από το κεφάλι της μπροστινής του και να την αγκαλιάζει. Στη συνέχεια σταδιακά αγκαλιάζονται όλοι.


Αφού αγκαλιαστούν όλοι ο λυράρης ή η «πλουμίστρα» αρχίζουν πάλι να πειράζουν ή να επαινούν τους χορευτές. Μόλις ακούσει ο πρώτος τη μαντινάδα του ξεπλέκεται.
Στη συνέχεια ξεπλέκεται ο δεύτερος, ο τρίτος, ο τέταρτος μέχρι να ξεπλεχτούν όλοι.


Αφού ξεπλεχτούν όλοι ο λυράρης γυρνάει τη μελωδία σε Λασηθιώτικο Πηδηχτό.


Ο αγκαλιαστός σύμφωνα με μαρτυρίες των κατοίκων του νομού Λασιθίου ήταν ιδιαίτερα αγαπητός στους νέους εξαιτίας του ιδιόμορφου τρόπου πιασίματος. Παρ’όλα αυτά ο χορός χο-ρευόταν σπάνια και μόνο από συγγενικά πρόσωπα προς αποφυγή παρεξηγήσεων. Και αυτό γιατί πολλές φορές η «πλουμίστρα» μέσα από τις μαντινάδες μπορούσε να αποκαλύψει ειδύλλια με-ταξύ των χορευτών.


Σήμερα ο χορός δεν χορεύεται σχεδόν καθόλου.




“Άλλο χορό δεν ρέγομαι ωσά ντο Πρινιανό μου

απού τονε χορεύουνε και μένα στο χωριό μου”



“Άλλο χορό δε ρέγομαι σαν το Πρινιώ Πρινιώτη

απού τονε χορεύουνε όσοι χουνε νεότη”



“Ήλιωσα τα παπούτσια μου στου Πρινιανού τα ζάλα

μα ο παπουτσής είναι κοντά και θα μου κάμει άλλα”




Χορός ο οποίος έχει τις ρίζες του στην ανατολική Κρήτη και έχει ατονήσει στις μέ-ρες μας. Χορευόταν κυρίως στην περιοχή της Ιεράπετρας αλλά χορεύτηκε και στους νομούς Ηρακλείου και Ρεθύμνης. Έχει απορροφήσει και αυτός πολλά στοιχεία από τους χορούς των αρχαίων Κουρητών.




Εκτελείται από άντρες και γυναίκες με τα χέρια πιασμένα χιαστί. Οι ομοιότητες του χορού με τον ’’ανωγειανό πηδηχτό ’’ στη λαβή των χεριών στα βασικά βήματα και στο ρυθ-μό της συνοδευτικής μουσικής καθώς και το γεγονός ότι το νταουλάκι ως συνοδευτικό όργα-νο, εμφανίζεται στη μουσικοχορευτική κληρονομιά του νομού Λασιθίου ισχυροποιεί την αρχαία παράδοση που θέλει ως τόπο γέννησης του Δία το Δικταίον Άντρον και ενισχύει έτσι και την πιθανότητα ο Πρινιανός να απηχεί το χορό των Κουρητών.




Το όνομά του ίσως να έχει κάποια σχέση με το χωριό Πρίνα της επαρχίας Μεραμπέ-λου. Το χορό θα τον ακούσομε και σαν Μπριμιανό εξαιτίας ίσως μιας έντονης κίνησης που γίνεται προς τα εμπρός

About creteonair

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου