Μάρκος Σαριμανώλης.....Ο σκοπός της ύπαρξης του θα τολμούσα να πω πως είναι μια ατέλειωτη μάχη με την παρακμή του κόσμου τούτου. Μάχη καθημερινή με τις σκέψεις και τις λέξεις. Χιλιάδες λέξεις που καταφέρνει να τους δώσει δύναμη κάνοντας τις λόγο σκεπτόμενο,δημιουργικό,με τον παλμό ενός αντάρτη,με την έξαψη ενός εξερευνητή
Το αέναο δέσιμο της ψυχής και του μυαλού του με την συγγραφή τον παρασύρει σε κάθε δρόμο έκφρασης της…. ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ ΣΥΝΝΕΦΙΑΣ, ΟΜΟΓΟΝΙΑ ,ΣΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ ΤΟ ΒΥΘΟ ,IRENE DEL NORTE,ΗΧΩ, Τίρυνθα, DEL CAPO ΥΔΡΑ ,ΚΑΣΤΟΡΙΑ, 24 ώρες,HELLENIC DREAM,Η πρόβα...Τελευταία του δημιουργία το εκπληκτικό τραγούδι ''Ήλιε μου'' ντυμένο με τη μουσική και την ερμηνεία του Χαράλαμπου Τερζάκη.
Ποίηση,στίχος,μυθιστόρημα,θεατρικά έργα,φιλοσοφια...Κάθε ανθρώπινο συναίσθημα μέσα από τα έργα του παίρνει μορφή...!! Ελπιδα,αγωνία,πάθος,πίκρα,χαρα,αγανάκτηση,σαρκασμός...μπαίνουν στις λέξεις και τότε γίνονται ένα με εμάς...με όσα θέλαμε να πούμε.!
Γεννήθηκε στη Καισαριανή τον Νοέμβρη του '79. Από νεαρή ηλικία ασχολείται με τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, τη ζωγραφική, το θέατρο και τη φωτογραφία. Είναι ενεργό μέλος της Α.Ε.Π.Ι. και μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών. Στο παρελθόν υπήρξε μέλος του Συνδέσμου Ιστορικών Συγγραφέων Ελλάδας και μέλος της Παγκρήτιας Δημοσιογραφικής Ένωσης.
Πείτε μου Κύριε Σαριμανώλη ποιό είναι το “χειροκρότημα” για έναν ποιητή, τι τον κάνει να αισθάνεται τη δικαίωση και την αποδοχή της τέχνης του, την επιτυχία;
“Χειροκρότημα” ...είναι μια λέξη θα έλεγα, η οποία περικλείει και ταυτόχρονα αφήνει αιωρούμενες πολλές έννοιες και διάφορες μεταβατικές σημασίες, ξεχωριστές για τον καθένα. “Χειροκρότημα” θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η ευρύτερη αποδοχή από το κοινό και κατ΄ επέκταση από την πολιτεία, του συνόλου ή μέρους του έργου ενός ποιητή ή ενός καλλιτέχνη γενικότερα. Για εμένα προσωπικά, που δεν θεωρώ τον εαυτό μου σε καμία περίπτωση ποιητή με την βαθύτερη έννοια της ιδιότητας, το “χειροκρότημα” είναι η αγάπη που εισπράττω καθημερινά από όλους αυτούς τους ανθρώπους που με ακολουθούν εδώ και χρόνια. Ως εκεί. Δεν νομίζω ότι η δόξα, οι τιμές και τα βραβεία θα μου πρόσφεραν κάτι παραπάνω. Όλα αυτά είναι για τους ανθρώπους που έχουν ως αρχή, ως βασικό άξονα της ζωής τους “το δήθεν”, για εμένα σημασία πάντα έχει η ουσία.
Στην ποίηση σας είναι ευδιάκριτη μια “μουσική λαλιά” και ένας λυγερός ρυθμός ...χωρίς να θυμίζει όμως επιτηδευμένα στίχο που προορίζεται απλά και μόνο για να γίνει τραγούδι... Θεωρείται οτι είναι κάτι που διακρίνει και ξεχωρίζει τη γραφή σας;
Τα πάντα γύρω μας είναι ήχοι, άναρθροι ήχοι που αμφιταλαντεύονται στο χάος. Η ποίηση τί είναι κατά βάθος; Είναι μια προσπάθεια λυρισμού της πεζής καθημερινότητας. Ή μάλλον της σκληρής, της βίαιης καθημερινότητας. Η ποίηση καλείται να δώσει αρμονία στην ασυμμετρία των στιγμών, στον θόρυβο της κακογουστιάς. Αυτός δεν είναι ο απώτερος σκοπός ενός ποιητή; Να ομορφύνει, να γλυκάνει τον κόσμο. Να διαμαρτυρηθεί. Να συνεπάρει το κακό ώσπου να τελέψει, να σβήσει. Πιστεύω ότι είναι λάθος να ξεκινάς την ασχολία σου με την ποίηση, αν πρώτα δεν καταλάβεις καλά, τί είναι η ποίηση, από πού προέρχεται, τί δίνει και τί παίρνει από τον κύκλο της ζωής. Τώρα όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, είναι αλήθεια πως όσοι έχουν διαβάσει βιβλία μου, μιλάνε για μια ιδιαίτερη γραφή. Ισχύει. Έχω δουλέψει πολύ επάνω στην Ελληνική γλώσσα. Είναι η μοναδική στον κόσμο η οποία έχει αμέτρητες διαστάσεις όπου η κάθε μία από αυτές σου ξεκλειδώνει και ένα νέο φάσμα εξέλιξης, τεχνικής και δυνατοτήτων σε γλωσσολογικό πάντα επίπεδο. Θέλει δουλειά για να το καταφέρεις, δεν είναι εύκολο, και φυσικά δεν μαθαίνεται ούτε με λίγα, ούτε με πολλά σεμινάρια “δημιουργικής” γραφής. Πρέπει να δουλέψεις σκληρά μέσα σου και με απόλυτο σεβασμό στα κείμενα των προγόνων μας.
Όταν γράφεται το έναυσμα τις περισσότερες φορές πηγάζει από τις δικές σας ανησυχίες ή από ερεθίσματα που προσλαμβάνετε από την κοινωνία και την καθημερινότητα;
Οτιδήποτε συμβαίνει στη ζωή ενός ανθρώπου, γενικότερα, είτε είναι καλό, είτε κακό, από
μικρό παιδί ακόμα, η φύση έχει φροντίσει να φωτογραφίζεται, να αποτυπώνεται επάνω
στην ατέλευτη γραμμή του χωροχρόνου.
Το σύνολο ετούτων των στιγμών για πολλούς είναι η μνήμη.
Εκεί μέσα κρύβονται όλες οι αναμνήσεις, τα βιώματα, τα συναισθήματα, οι
εμπειρίες. Για μένα επάνω σε τούτη τη γραμμή χαράσεται η ζωή του ανθρώπου. Σε στιγμές στις οποίες ο θυμός, η ένταση, ο εγωισμός,υπερισχύουν της αγάπης,εκεί ανατρέχω μεσκοπό να συνθλίψω,να σπάσω
σε χιλιάδες μικρά κομμάτια το κακό. Με τα μοναδικά όπλα που έχω στα χέρια μου ως άνθρωπος, τη σκέψη, το πνεύμα και τη δύναμη του λόγου.
Το αποτέλεσμα αυτης της προσπάθειας να επουλώσω τις πληγές μου, πολλοί το εκλαμβάνουνως ποίηση, κάποιοι άλλοι ως φιλοσοφία. Εγώ προσωπικά ως στάση ανδρείας απέναντι στον άνθρωπο και σε ότι βαραίνει την εξέλιξη του.
Έτσι λοιπόν, από το σύνολο της ζωής παίρνω ερεθίσματα και γράφω.
Ομογονία ...τω έχ της χύτης γονής. Mιλήστε μας για την επιλογή του τίτλου και τη δισκογραφική δουλειά που προέκυψε μέσα από αυτό το βιβλίο σας.
Αυτό το βιβλίο πραγματεύεται μια φανταστική ιστορία υπερ -ρεαλισμού θα έλεγα. Είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα και το μοναδικό που έχω δημοσιεύσει ως σήμερα. Οφείλω να ομολογήσω ότι παρασύρθηκα στον επαναστατικό θα έλεγα παλμό του ίδιου του έργου, χωρίς καν να προσπαθήσω να το περιορίσω έστω στα βασικά “καλούπια” σύνθεσης. Έγραψα ελεύθερα. Αν με ρωτούσατε σήμερα αν θα ξαναέγραφα ένα μυθιστόρημα με παρόμοιο τρόπο, σίγουρα θα σας απαντούσα όχι. Δεν θα έμπαινα καν στη διαδικασία μιας υπερ -ρεαλιστικής κατάθεσης, όταν η ρεαλιστική πραγματικότητα είναι από μόνη της τόσο σκοτεινή, τόσο άσχημη και θέλει φως. Έχει ανάγκη το φως. Το χρειάζεται για να μην χαθεί ολότελα η ίδια η φύση της ζωής. Όσον αφορά τον τίτλο, όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτου χρώματος, θρησκείας, γλώσσας, έχουμε κοινά πρωταρχικά γονίδια. Προερχόμαστε από τον ίδιο “γόνο”, όλοι έχουμε ίσα δικαιώματα και χρέος απέναντι στη ζωή, άρα μας χαρακτηρίζει η ομογονία, τω εχ της χύτης γονής. Σε κάποιες σκηνές του βιβλίου αναφέρονται ορισμένα τραγούδια. Αυτά αποτέλεσαν αργότερα τον κορμό της δισκογραφικής συνεργασίας με τον Μπάμπη Τσέρτο και την Ειρήνη Τουμπάκη στον ψηφιακό δίσκο “ΣΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ ΤΟ ΒΥΘΟ”. Αν με ρωτούσατε κάτι περισσότερο για τον συγκεκριμένο δίσκο, θα σας πω ότι είναι το μοναδικό γεγονός στη ζωή μου που δεν θέλω καν να θυμάμαι. Ως εκεί...
“Χειροκρότημα” ...είναι μια λέξη θα έλεγα, η οποία περικλείει και ταυτόχρονα αφήνει αιωρούμενες πολλές έννοιες και διάφορες μεταβατικές σημασίες, ξεχωριστές για τον καθένα. “Χειροκρότημα” θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η ευρύτερη αποδοχή από το κοινό και κατ΄ επέκταση από την πολιτεία, του συνόλου ή μέρους του έργου ενός ποιητή ή ενός καλλιτέχνη γενικότερα. Για εμένα προσωπικά, που δεν θεωρώ τον εαυτό μου σε καμία περίπτωση ποιητή με την βαθύτερη έννοια της ιδιότητας, το “χειροκρότημα” είναι η αγάπη που εισπράττω καθημερινά από όλους αυτούς τους ανθρώπους που με ακολουθούν εδώ και χρόνια. Ως εκεί. Δεν νομίζω ότι η δόξα, οι τιμές και τα βραβεία θα μου πρόσφεραν κάτι παραπάνω. Όλα αυτά είναι για τους ανθρώπους που έχουν ως αρχή, ως βασικό άξονα της ζωής τους “το δήθεν”, για εμένα σημασία πάντα έχει η ουσία.
Στην ποίηση σας είναι ευδιάκριτη μια “μουσική λαλιά” και ένας λυγερός ρυθμός ...χωρίς να θυμίζει όμως επιτηδευμένα στίχο που προορίζεται απλά και μόνο για να γίνει τραγούδι... Θεωρείται οτι είναι κάτι που διακρίνει και ξεχωρίζει τη γραφή σας;
Τα πάντα γύρω μας είναι ήχοι, άναρθροι ήχοι που αμφιταλαντεύονται στο χάος. Η ποίηση τί είναι κατά βάθος; Είναι μια προσπάθεια λυρισμού της πεζής καθημερινότητας. Ή μάλλον της σκληρής, της βίαιης καθημερινότητας. Η ποίηση καλείται να δώσει αρμονία στην ασυμμετρία των στιγμών, στον θόρυβο της κακογουστιάς. Αυτός δεν είναι ο απώτερος σκοπός ενός ποιητή; Να ομορφύνει, να γλυκάνει τον κόσμο. Να διαμαρτυρηθεί. Να συνεπάρει το κακό ώσπου να τελέψει, να σβήσει. Πιστεύω ότι είναι λάθος να ξεκινάς την ασχολία σου με την ποίηση, αν πρώτα δεν καταλάβεις καλά, τί είναι η ποίηση, από πού προέρχεται, τί δίνει και τί παίρνει από τον κύκλο της ζωής. Τώρα όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, είναι αλήθεια πως όσοι έχουν διαβάσει βιβλία μου, μιλάνε για μια ιδιαίτερη γραφή. Ισχύει. Έχω δουλέψει πολύ επάνω στην Ελληνική γλώσσα. Είναι η μοναδική στον κόσμο η οποία έχει αμέτρητες διαστάσεις όπου η κάθε μία από αυτές σου ξεκλειδώνει και ένα νέο φάσμα εξέλιξης, τεχνικής και δυνατοτήτων σε γλωσσολογικό πάντα επίπεδο. Θέλει δουλειά για να το καταφέρεις, δεν είναι εύκολο, και φυσικά δεν μαθαίνεται ούτε με λίγα, ούτε με πολλά σεμινάρια “δημιουργικής” γραφής. Πρέπει να δουλέψεις σκληρά μέσα σου και με απόλυτο σεβασμό στα κείμενα των προγόνων μας.
Όταν γράφεται το έναυσμα τις περισσότερες φορές πηγάζει από τις δικές σας ανησυχίες ή από ερεθίσματα που προσλαμβάνετε από την κοινωνία και την καθημερινότητα;
Οτιδήποτε συμβαίνει στη ζωή ενός ανθρώπου, γενικότερα, είτε είναι καλό, είτε κακό, από
μικρό παιδί ακόμα, η φύση έχει φροντίσει να φωτογραφίζεται, να αποτυπώνεται επάνω
στην ατέλευτη γραμμή του χωροχρόνου.
Το σύνολο ετούτων των στιγμών για πολλούς είναι η μνήμη.
Εκεί μέσα κρύβονται όλες οι αναμνήσεις, τα βιώματα, τα συναισθήματα, οι
εμπειρίες. Για μένα επάνω σε τούτη τη γραμμή χαράσεται η ζωή του ανθρώπου. Σε στιγμές στις οποίες ο θυμός, η ένταση, ο εγωισμός,υπερισχύουν της αγάπης,εκεί ανατρέχω μεσκοπό να συνθλίψω,να σπάσω
σε χιλιάδες μικρά κομμάτια το κακό. Με τα μοναδικά όπλα που έχω στα χέρια μου ως άνθρωπος, τη σκέψη, το πνεύμα και τη δύναμη του λόγου.
Το αποτέλεσμα αυτης της προσπάθειας να επουλώσω τις πληγές μου, πολλοί το εκλαμβάνουνως ποίηση, κάποιοι άλλοι ως φιλοσοφία. Εγώ προσωπικά ως στάση ανδρείας απέναντι στον άνθρωπο και σε ότι βαραίνει την εξέλιξη του.
Έτσι λοιπόν, από το σύνολο της ζωής παίρνω ερεθίσματα και γράφω.
Ομογονία ...τω έχ της χύτης γονής. Mιλήστε μας για την επιλογή του τίτλου και τη δισκογραφική δουλειά που προέκυψε μέσα από αυτό το βιβλίο σας.
Αυτό το βιβλίο πραγματεύεται μια φανταστική ιστορία υπερ -ρεαλισμού θα έλεγα. Είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα και το μοναδικό που έχω δημοσιεύσει ως σήμερα. Οφείλω να ομολογήσω ότι παρασύρθηκα στον επαναστατικό θα έλεγα παλμό του ίδιου του έργου, χωρίς καν να προσπαθήσω να το περιορίσω έστω στα βασικά “καλούπια” σύνθεσης. Έγραψα ελεύθερα. Αν με ρωτούσατε σήμερα αν θα ξαναέγραφα ένα μυθιστόρημα με παρόμοιο τρόπο, σίγουρα θα σας απαντούσα όχι. Δεν θα έμπαινα καν στη διαδικασία μιας υπερ -ρεαλιστικής κατάθεσης, όταν η ρεαλιστική πραγματικότητα είναι από μόνη της τόσο σκοτεινή, τόσο άσχημη και θέλει φως. Έχει ανάγκη το φως. Το χρειάζεται για να μην χαθεί ολότελα η ίδια η φύση της ζωής. Όσον αφορά τον τίτλο, όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτου χρώματος, θρησκείας, γλώσσας, έχουμε κοινά πρωταρχικά γονίδια. Προερχόμαστε από τον ίδιο “γόνο”, όλοι έχουμε ίσα δικαιώματα και χρέος απέναντι στη ζωή, άρα μας χαρακτηρίζει η ομογονία, τω εχ της χύτης γονής. Σε κάποιες σκηνές του βιβλίου αναφέρονται ορισμένα τραγούδια. Αυτά αποτέλεσαν αργότερα τον κορμό της δισκογραφικής συνεργασίας με τον Μπάμπη Τσέρτο και την Ειρήνη Τουμπάκη στον ψηφιακό δίσκο “ΣΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ ΤΟ ΒΥΘΟ”. Αν με ρωτούσατε κάτι περισσότερο για τον συγκεκριμένο δίσκο, θα σας πω ότι είναι το μοναδικό γεγονός στη ζωή μου που δεν θέλω καν να θυμάμαι. Ως εκεί...
Πόσο σημαντικοί είναι σήμερα οι άνθρωποι του πνεύματος σε έναν κόσμο που κυνηγάει απεγνωσμένα μόνο την επιβίωση πια; Πιστεύετε πως θα μπορούσαν να “ανοίξουν” μυαλά και ψυχές; Και πώς θα γίνει αυτό ...πως θα προσεγγίσουν τον απλό άνθρωπο ...υπάρχει άραγε τρόπος;
Οι άνθρωποι του πνεύματος, ήταν, είναι και θα είναι πάντα πολύτιμοι. Αν είναι σημαντικοί ή όχι, αυτό εξαρτάται από το πόσο είναι φορτισμένες κοινωνικά, συγκεκριμένες χρονικές και ιστορικές εποχές. Για να το πω πιό απλά, σε περιόδους ευημερίας για παράδειγμα, η ποίηση χάνεται μέσα στον ίλιγγο του σύγχρονου lifestyle. Ζούμε σε έναν υλιστικό κόσμο, στον οποίο η πλειοψηφία των ανθρώπων από νεαρή ηλικία εργάζεται, μοχθεί και αγωνιά να χτίσει τη ζωή επάνω στα ψεύτικα θεμέλια του τρίπτυχου: χρήμα, δόξα, ηδονή. Σε ένα από τα βιβλία μου έχω γράψει πως οι ζωντανοί οργανισμοί επιβιώνουν, γιατί βρίσκουν εντέλει τάξη και νόμο σε έναν κόσμο που διαρκώς τρεκλίζει. Για τον άνθρωπο, η λεγόμενη τάξη, δηλαδή η αρμονία, προκύπτει από τον νόμο της ισορροπίας ανάμεσα στο χάος που χωρίζει τον νου από την αϋλη υπόσταση του ανθρώπου, την ψυχή. Η πνευματική εργασία, επί του παρόντος η ποίηση, φροντίζει στη διατήρηση αυτής της ισορροπίας. Το πνευματικό έργο δεν απευθύνεται σε όλους. Όσοι νιώθουν την ανάγκη να προσεγγίσουν το πνεύμα, είναι οι “φύλακες” θα έλεγα αυτής της ισορροπίας. Όταν ο μηχανισμός της ίδιας της κοινωνίας μετασχηματίζεται βίαια, αυτή η ισορροπία γίνεται ανάγκη στο υποσυνείδητο και τότε, μόνο τότε, ο απλός άνθρωπος που αναφέρεται στην ερώτησή σας γίνεται “φύλακας”, κοινωνός, και αναμεταδότης της ποίησης.
Μπροστάρηδες ποιητές, “μαχητές” της ελευθερίας, σε έναν υποδουλωμένο,
ταλαιπωρημένο λαό ...εσείς θα μπορούσατε να ήσασταν ένας? Σε σκοτεινές εποχές τούτου του τόπου υπήρξαν και ήταν οι “νάρκες”του πνεύματος απέναντι σε αυτούς που ήθελαν τους Έλληνες υπνωτισμένους και αδρανείς...
Υπάρχουν πια;
Φυσικά και υπάρχουν. Είναι όμως ελάχιστοι. Κρυμμένοι πίσω από τα γεγονότα, κινούνται αέναα, σπιθίζουν την ελπίδα στα μάτια των παιδιών, στα δουλεμένα χέρια των αγροτών, στα ταλαιπωρημένα κορμιά της απόγνωσης. Μάχονται καθημερινά με τα θηρία της απαξίωσης. Αντιστέκονται στην αδικία. Όλοι μαζί είναι ένας, και ο καθένας χωριστά είναι μια σελίδα στο απέραντο βιβλίο της Ιστορίας αυτού του τόπου. Όπως έχω πει αρκετές φορές, η ζωή είναι μια σύναξη από αλήθεια, όνειρα και καταλύτες, Αν θα μπορούσα να είμαι εγώ “μπροστάρης” ή “καταλύτης” θα το κρίνουν οι καταστάσεις, ο κόσμος και ο χρόνος.
Από κάθε συνεργασία σας σίγουρα κρατάτε αναμνήσεις και στιγμές όταν έχει πια τελειώσει. Μοιραστείτε μαζί μας την πιό έντονη ...εκείνη που θα σας ακολουθεί για πάντα;
Όμορφες στιγμές, βαθιά χαραγμένες στην ψυχή μου, είναι πολλές. Ξεχωρίζω δύο. Η ηχογράφηση του ποιήματος ΣΤΑ ΥΠΟΓΕΙΑ ΤΗΣ ΒΗΘΛΕΕΜ από την ηθοποιό ΕΙΡΗΝΗ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΟΥ και η απαγγελία του ποιήματος ΑΝΔΡΕΙΟΣΥΝΗ από τον αδελφικό μου φίλο, ραδιοφωνικό παραγωγό ΚΩΣΤΑ ΞΥΛΟΥΡΗ. Άσχημες στιγμές, εξίσου έντονες, είναι η κάθε μια απόρριψη που έχουν δεχτεί τα έργα μου όλα αυτά τα χρόνια, από 27 εκδοτικούς οίκους και 5 δισκογραφικές εταιρίες ανά την Ελλάδα...
Tελικά ο ποιητής Μάρκος Σαριμανώλης πώς θα περιέγραφε τον ίδιο τον ψυχισμό του;
Είναι η μοναδική ερώτηση στην οποία θα ήθελα να μου επιτραπεί να απαντήσω μόνο με ένα κείμενο από το βιβλίο μου “Υδρα”: “Είμαι καθαρός. Δεν φοβάμαι τον Θεό. Δεν φοβάμαι τον θάνατο. Φοβάμαι μόνο τους ανθρώπους”.
“Ο έρωτας, η τέχνη και η τρέλα έχουν κοινή αφετηρία και τέρμα” είχε γράψει η σύγχρονη ποιήτρια μας Κατερίνα Γώγου. Πόσο το πιστεύετε αυτό; Περιέχει αλήθεια άραγε;
Ο έρωτας, η Τέχνη και η τρέλα, είναι στρόβιλοι, δίνες, σε παίρνουν μακριά από τον χρόνο, σε έναν άλλο κόσμο, διαφορετικό. Προσωπικά, πιστεύω πως τον έρωτα για να τον νιώσεις ολοκληρωτικά, θέλει ν΄ αφεθείς σαν να ΄ναι τρέλα, η Τέχνη είναι έρωτας και τρέλα είναι να μπορείς να ζεις τον έρωτα μέσα από την Τέχνη. Αποτυπωμένα ως σημεία στον κύκλο της ίδιας της ζωής, στην αφετηρία ορίζεται το τέρμα, στο τέρμα η αφετηρία...
Ποιό ήταν το κίνητρο να γράψετε το θεατρικό έργο σας “Η προβα”; Η αμεσότητα του λόγου σε ζωντανό χρόνο με τον θεατή ήταν ίσως ένα;
Αυτή η ερώτηση μου αρέσει ιδιαίτερα γιατί μου δίνετε την ευκαιρία να πω δυό λόγια για το αγαπημένο μου θεατρικό έργο. Η “πρόβα” σαν σύλληψη, σαν ιδέα, αποτελεί από όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Την χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων, το καλοκαίρι του ΄04, πριν καν ασχοληθώ με τον πεζό λόγο, είχα επισκεφτεί έναν φίλο ο οποίος εκείνη την εποχή, διατηρούσε μια βιοτεχνία με καθρέπτες. Καθώς πίναμε λοιπόν τον καφέ μας, αρχίσαμε μια συζήτηση γύρω από τα είδωλα, γύρω από τους καθρεπτισμούς του ανθρώπου. Φεύγοντας από τον φίλο, όση ώρα οδηγούσα, σκεπτόμουν ότι όλοι στη ζωή μας έχουμε έναν ρόλο. Άλλοι πρωταγωνιστικό, άλλοι δεύτερο, άλλοι βοηθητικό. Κάποιοι έχουν τον ρόλο του σκηνοθέτη, ορίζουν δηλαδή το θέμα ετούτης της παράστασης, ορίζουν τους ρόλους και τα σκηνικά. Σκέφτηκα λοιπόν μέσα στην νεανική μου αφέλεια, αφού στο θέατρο, σε μια παράσταση, μετέχουν ηθοποιοί, γιατί να μην γραφτεί ένα έργο με τον αλληγορικό, ποιητικό καθρεπτισμό τους. Τρεις ηθοποιοί που θα υποδύονται επάνω στη σκηνή τους ηθοποιούς. Άξαφνα, σαν να το είδα ολόκληρο το έργο να ξετυλίγεται μπροστά μου. Σαν να είδα δεκάδες καθρέπτες επάνω στη σκηνή. Είπα αυτό είναι ...μα δεν θα βιαστώ. Καθώς περνούσε ο καιρός, με τα χρόνια το δούλευα μέσα μου. Δεν ήθελα να χρησιμοποιήσω έργα άλλων συγγραφέων για τις “πρόβες”. Έτσι πήρα κάποια θέματα από άλλα βιβλία μου και ανέπτυξα τα έργα που υποτίθεται ότι προβάρουν οι ηθοποιοί. Τον Δεκέμβριο του 2016 ξεπήδησε από μέσα μου “η πρόβα”, σε οχτώ -εννιά ώρες. Ούτε πού καταλάβαινα τί έγραφα. Για το κάθε έργο είναι να έρθει η στιγμή του. Το αρχικό κείμενο δεν το πείραξα καθόλου. Ήθελα να έχει τον παρορμητισμό και την αγνότητα της καλής μου πρόθεσης απέναντι στο θέατρο και στους άνθρωπους ηθοποιούς. Από εκεί προκύπτει η αμεσότητα που αναφέρατε στην ερώτησή σας.
Νοιώθω πως κάθε έργο σας είναι μια ζωντανή μαρτυρία και διαμαρτυρία ταυτόχρονα. Μοιράζεσται ουσιαστικά μαζί μας την “εσωτερική φωνή” της συνειδητοποίησης των τερατωδών δυνατοτήτων του κοινωνικού μηχανισμού και των “όρων του παιχνιδιού” του κόσμου τούτου ...με απαλό ρεαλισμό ...είναι έτσι;
Έτσι είναι ακριβώς. Κάθε έργο μου αποτελεί μια μαρτυρία και ταυτόχρονα διαμαρτυρία. Το μόνο που θέλω να διορθώσω στην ερώτησή σας, είναι “χωρίς απαλό ρεαλισμό”. Δεν θα έμπαινα ποτέ στη διαδικασία να χαϊδέψω τα φτερά του κόρακα, να γίνω δηλαδή μέρος ενός συστήματος το οποίο απαξιώνει το Πνεύμα, την ανθρώπινη υπόσταση, την Ιστορία μας και τον Πολιτισμό μας. Αν αποκωδικοποιήσει κανείς τα γραφόμενά μου, θα δει πίσω από λέξεις που ηχούν απαλά στ΄ αυτιά του κόρακα, κρύβεται η κραυγή του αλυσσοδεμένου Προμηθέα.
Mιλήστε μας λίγο για την Κρήτη ...δώστε μας λίγες από τις σκέψεις σας για αυτόν τον ευλογημένο τόπο ...τί είναι για σας η Κρήτη;
Έχω ταξιδέψει σχεδόν σε όλη την Ελλάδα με εξαίρεση κάποια νησιά του Αιγαίου. Ο κάθε τόπος έχει να σου δώσει κάτι δικό του, ξεχωριστό, μοναδικό. Όλη η Ελλάδα έχει κρυμμένες ομορφιές που αξίζει κανείς να τις ανακαλύψει, να τις γευτεί, να τις ξοδέψει που λέω εγώ... Η Κρήτη όμως για εμένα δεν είναι απλά ένας τόπος με φυσικές ομορφιές και φιλόξενους κατοίκους. Στην κορυφή του Ψηλορείτη τοποθετώ το σύνορο τ΄ ανθρώπου. Εκεί βρίσκεται η πηγή της αρχέγονης σοφίας και ταυτόχρονα η Πύλη της μετεξέλιξης. Για να διαβείς τούτη την Πύλη, είναι ευθύνη μεγάλη και θέλει ανδρεία να σταθεί κανείς με την ψυχή του, δίχως να λυγίσει. Σε όποιο μέρος και να βρίσκομαι, μόλις ταξιδέψω νοερά σε τούτη την κορφή, ελευθερώνομαι. Η Κρήτη με ότι περιλαμβάνει η πεμπτουσία της ως έννοια μου επιτραπεί η έκφραση, είναι η μαεστρία της ανθρωπότητας, κορμοστασιά, θεμέλιο γερό, ρίζα δυνατή.
Οι άνθρωποι του πνεύματος, ήταν, είναι και θα είναι πάντα πολύτιμοι. Αν είναι σημαντικοί ή όχι, αυτό εξαρτάται από το πόσο είναι φορτισμένες κοινωνικά, συγκεκριμένες χρονικές και ιστορικές εποχές. Για να το πω πιό απλά, σε περιόδους ευημερίας για παράδειγμα, η ποίηση χάνεται μέσα στον ίλιγγο του σύγχρονου lifestyle. Ζούμε σε έναν υλιστικό κόσμο, στον οποίο η πλειοψηφία των ανθρώπων από νεαρή ηλικία εργάζεται, μοχθεί και αγωνιά να χτίσει τη ζωή επάνω στα ψεύτικα θεμέλια του τρίπτυχου: χρήμα, δόξα, ηδονή. Σε ένα από τα βιβλία μου έχω γράψει πως οι ζωντανοί οργανισμοί επιβιώνουν, γιατί βρίσκουν εντέλει τάξη και νόμο σε έναν κόσμο που διαρκώς τρεκλίζει. Για τον άνθρωπο, η λεγόμενη τάξη, δηλαδή η αρμονία, προκύπτει από τον νόμο της ισορροπίας ανάμεσα στο χάος που χωρίζει τον νου από την αϋλη υπόσταση του ανθρώπου, την ψυχή. Η πνευματική εργασία, επί του παρόντος η ποίηση, φροντίζει στη διατήρηση αυτής της ισορροπίας. Το πνευματικό έργο δεν απευθύνεται σε όλους. Όσοι νιώθουν την ανάγκη να προσεγγίσουν το πνεύμα, είναι οι “φύλακες” θα έλεγα αυτής της ισορροπίας. Όταν ο μηχανισμός της ίδιας της κοινωνίας μετασχηματίζεται βίαια, αυτή η ισορροπία γίνεται ανάγκη στο υποσυνείδητο και τότε, μόνο τότε, ο απλός άνθρωπος που αναφέρεται στην ερώτησή σας γίνεται “φύλακας”, κοινωνός, και αναμεταδότης της ποίησης.
Μπροστάρηδες ποιητές, “μαχητές” της ελευθερίας, σε έναν υποδουλωμένο,
ταλαιπωρημένο λαό ...εσείς θα μπορούσατε να ήσασταν ένας? Σε σκοτεινές εποχές τούτου του τόπου υπήρξαν και ήταν οι “νάρκες”του πνεύματος απέναντι σε αυτούς που ήθελαν τους Έλληνες υπνωτισμένους και αδρανείς...
Υπάρχουν πια;
Φυσικά και υπάρχουν. Είναι όμως ελάχιστοι. Κρυμμένοι πίσω από τα γεγονότα, κινούνται αέναα, σπιθίζουν την ελπίδα στα μάτια των παιδιών, στα δουλεμένα χέρια των αγροτών, στα ταλαιπωρημένα κορμιά της απόγνωσης. Μάχονται καθημερινά με τα θηρία της απαξίωσης. Αντιστέκονται στην αδικία. Όλοι μαζί είναι ένας, και ο καθένας χωριστά είναι μια σελίδα στο απέραντο βιβλίο της Ιστορίας αυτού του τόπου. Όπως έχω πει αρκετές φορές, η ζωή είναι μια σύναξη από αλήθεια, όνειρα και καταλύτες, Αν θα μπορούσα να είμαι εγώ “μπροστάρης” ή “καταλύτης” θα το κρίνουν οι καταστάσεις, ο κόσμος και ο χρόνος.
Από κάθε συνεργασία σας σίγουρα κρατάτε αναμνήσεις και στιγμές όταν έχει πια τελειώσει. Μοιραστείτε μαζί μας την πιό έντονη ...εκείνη που θα σας ακολουθεί για πάντα;
Όμορφες στιγμές, βαθιά χαραγμένες στην ψυχή μου, είναι πολλές. Ξεχωρίζω δύο. Η ηχογράφηση του ποιήματος ΣΤΑ ΥΠΟΓΕΙΑ ΤΗΣ ΒΗΘΛΕΕΜ από την ηθοποιό ΕΙΡΗΝΗ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΟΥ και η απαγγελία του ποιήματος ΑΝΔΡΕΙΟΣΥΝΗ από τον αδελφικό μου φίλο, ραδιοφωνικό παραγωγό ΚΩΣΤΑ ΞΥΛΟΥΡΗ. Άσχημες στιγμές, εξίσου έντονες, είναι η κάθε μια απόρριψη που έχουν δεχτεί τα έργα μου όλα αυτά τα χρόνια, από 27 εκδοτικούς οίκους και 5 δισκογραφικές εταιρίες ανά την Ελλάδα...
Tελικά ο ποιητής Μάρκος Σαριμανώλης πώς θα περιέγραφε τον ίδιο τον ψυχισμό του;
Είναι η μοναδική ερώτηση στην οποία θα ήθελα να μου επιτραπεί να απαντήσω μόνο με ένα κείμενο από το βιβλίο μου “Υδρα”: “Είμαι καθαρός. Δεν φοβάμαι τον Θεό. Δεν φοβάμαι τον θάνατο. Φοβάμαι μόνο τους ανθρώπους”.
“Ο έρωτας, η τέχνη και η τρέλα έχουν κοινή αφετηρία και τέρμα” είχε γράψει η σύγχρονη ποιήτρια μας Κατερίνα Γώγου. Πόσο το πιστεύετε αυτό; Περιέχει αλήθεια άραγε;
Ο έρωτας, η Τέχνη και η τρέλα, είναι στρόβιλοι, δίνες, σε παίρνουν μακριά από τον χρόνο, σε έναν άλλο κόσμο, διαφορετικό. Προσωπικά, πιστεύω πως τον έρωτα για να τον νιώσεις ολοκληρωτικά, θέλει ν΄ αφεθείς σαν να ΄ναι τρέλα, η Τέχνη είναι έρωτας και τρέλα είναι να μπορείς να ζεις τον έρωτα μέσα από την Τέχνη. Αποτυπωμένα ως σημεία στον κύκλο της ίδιας της ζωής, στην αφετηρία ορίζεται το τέρμα, στο τέρμα η αφετηρία...
Ποιό ήταν το κίνητρο να γράψετε το θεατρικό έργο σας “Η προβα”; Η αμεσότητα του λόγου σε ζωντανό χρόνο με τον θεατή ήταν ίσως ένα;
Αυτή η ερώτηση μου αρέσει ιδιαίτερα γιατί μου δίνετε την ευκαιρία να πω δυό λόγια για το αγαπημένο μου θεατρικό έργο. Η “πρόβα” σαν σύλληψη, σαν ιδέα, αποτελεί από όσο είμαι σε θέση να γνωρίζω μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Την χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων, το καλοκαίρι του ΄04, πριν καν ασχοληθώ με τον πεζό λόγο, είχα επισκεφτεί έναν φίλο ο οποίος εκείνη την εποχή, διατηρούσε μια βιοτεχνία με καθρέπτες. Καθώς πίναμε λοιπόν τον καφέ μας, αρχίσαμε μια συζήτηση γύρω από τα είδωλα, γύρω από τους καθρεπτισμούς του ανθρώπου. Φεύγοντας από τον φίλο, όση ώρα οδηγούσα, σκεπτόμουν ότι όλοι στη ζωή μας έχουμε έναν ρόλο. Άλλοι πρωταγωνιστικό, άλλοι δεύτερο, άλλοι βοηθητικό. Κάποιοι έχουν τον ρόλο του σκηνοθέτη, ορίζουν δηλαδή το θέμα ετούτης της παράστασης, ορίζουν τους ρόλους και τα σκηνικά. Σκέφτηκα λοιπόν μέσα στην νεανική μου αφέλεια, αφού στο θέατρο, σε μια παράσταση, μετέχουν ηθοποιοί, γιατί να μην γραφτεί ένα έργο με τον αλληγορικό, ποιητικό καθρεπτισμό τους. Τρεις ηθοποιοί που θα υποδύονται επάνω στη σκηνή τους ηθοποιούς. Άξαφνα, σαν να το είδα ολόκληρο το έργο να ξετυλίγεται μπροστά μου. Σαν να είδα δεκάδες καθρέπτες επάνω στη σκηνή. Είπα αυτό είναι ...μα δεν θα βιαστώ. Καθώς περνούσε ο καιρός, με τα χρόνια το δούλευα μέσα μου. Δεν ήθελα να χρησιμοποιήσω έργα άλλων συγγραφέων για τις “πρόβες”. Έτσι πήρα κάποια θέματα από άλλα βιβλία μου και ανέπτυξα τα έργα που υποτίθεται ότι προβάρουν οι ηθοποιοί. Τον Δεκέμβριο του 2016 ξεπήδησε από μέσα μου “η πρόβα”, σε οχτώ -εννιά ώρες. Ούτε πού καταλάβαινα τί έγραφα. Για το κάθε έργο είναι να έρθει η στιγμή του. Το αρχικό κείμενο δεν το πείραξα καθόλου. Ήθελα να έχει τον παρορμητισμό και την αγνότητα της καλής μου πρόθεσης απέναντι στο θέατρο και στους άνθρωπους ηθοποιούς. Από εκεί προκύπτει η αμεσότητα που αναφέρατε στην ερώτησή σας.
Νοιώθω πως κάθε έργο σας είναι μια ζωντανή μαρτυρία και διαμαρτυρία ταυτόχρονα. Μοιράζεσται ουσιαστικά μαζί μας την “εσωτερική φωνή” της συνειδητοποίησης των τερατωδών δυνατοτήτων του κοινωνικού μηχανισμού και των “όρων του παιχνιδιού” του κόσμου τούτου ...με απαλό ρεαλισμό ...είναι έτσι;
Έτσι είναι ακριβώς. Κάθε έργο μου αποτελεί μια μαρτυρία και ταυτόχρονα διαμαρτυρία. Το μόνο που θέλω να διορθώσω στην ερώτησή σας, είναι “χωρίς απαλό ρεαλισμό”. Δεν θα έμπαινα ποτέ στη διαδικασία να χαϊδέψω τα φτερά του κόρακα, να γίνω δηλαδή μέρος ενός συστήματος το οποίο απαξιώνει το Πνεύμα, την ανθρώπινη υπόσταση, την Ιστορία μας και τον Πολιτισμό μας. Αν αποκωδικοποιήσει κανείς τα γραφόμενά μου, θα δει πίσω από λέξεις που ηχούν απαλά στ΄ αυτιά του κόρακα, κρύβεται η κραυγή του αλυσσοδεμένου Προμηθέα.
Mιλήστε μας λίγο για την Κρήτη ...δώστε μας λίγες από τις σκέψεις σας για αυτόν τον ευλογημένο τόπο ...τί είναι για σας η Κρήτη;
Έχω ταξιδέψει σχεδόν σε όλη την Ελλάδα με εξαίρεση κάποια νησιά του Αιγαίου. Ο κάθε τόπος έχει να σου δώσει κάτι δικό του, ξεχωριστό, μοναδικό. Όλη η Ελλάδα έχει κρυμμένες ομορφιές που αξίζει κανείς να τις ανακαλύψει, να τις γευτεί, να τις ξοδέψει που λέω εγώ... Η Κρήτη όμως για εμένα δεν είναι απλά ένας τόπος με φυσικές ομορφιές και φιλόξενους κατοίκους. Στην κορυφή του Ψηλορείτη τοποθετώ το σύνορο τ΄ ανθρώπου. Εκεί βρίσκεται η πηγή της αρχέγονης σοφίας και ταυτόχρονα η Πύλη της μετεξέλιξης. Για να διαβείς τούτη την Πύλη, είναι ευθύνη μεγάλη και θέλει ανδρεία να σταθεί κανείς με την ψυχή του, δίχως να λυγίσει. Σε όποιο μέρος και να βρίσκομαι, μόλις ταξιδέψω νοερά σε τούτη την κορφή, ελευθερώνομαι. Η Κρήτη με ότι περιλαμβάνει η πεμπτουσία της ως έννοια μου επιτραπεί η έκφραση, είναι η μαεστρία της ανθρωπότητας, κορμοστασιά, θεμέλιο γερό, ρίζα δυνατή.
Τελειώνοντας αυτή τη συνέντευξη νομίζω πως έχω καταλάβει αυτόν τον ξεχωριστό άνθρωπο και λογοτέχνη.Νοιωθω πως ένα από τα δυνατά,ίσως το πιο δυνατό του χάρισμα…..ειναι οτι ο λόγος του είναι φωνή!!Ταυτίζεσαι,σε συνεπαίρνει η παρότρυνση να δυναμώσεις τη φωνή να σταματήσεις να μιλάς φοβισμένα ,να ψιθυρίζεις,να ξεγυμνώσεις την ψυχή και να ξεριζώσεις τη μάσκα της απάθειας!!
ΝΑΤΑΣΑ ΠΕΤΡΟΥ
ΝΑΤΑΣΑ ΠΕΤΡΟΥ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου