Ο συρτός "Αποκόρωνας" είναι ένας πασίγνωστος κρητικός συρτός που καθιερώθηκε με αυτο το όνομα, απο τη δεκαετία του '80 περίπου και μετα. Οφείλει την ονομασία του στη μαντινάδα που τον συνοδεύει και έχει θέμα τον Αποκόρωνα :
Καϋμένε Αποκόρωνα, μαύρα είναι τα στενά σου
με τσι πολλούς καυγάδες σου και με τα φονικά σου
Σε αυτην έχουν προστεθεί πολλές μαντινάδες ακόμα, όπως η παρακάτω :
Καυμένε Αποκόρωνα, που να γενείς τσιμέντο
απ'το πολυ φιλότιμο, δεν κάνεις καλιμέντο
Παλιάς κοπής μαντινάδα που εκφράζει το παράπονο, ότι απο το πολυ φιλότιμο που έχουν οι κάτοικοι σου Αποκόρωνα, δεν κάνουνε "καλιμέντο" δηλαδή χαϊρι, προκοπή...
Το πότε ακριβώς βγήκαν αυτες οι μαντινάδες και πότε γράφτηκαν σε δίσκο δεν έχω ακόμα εντοπίσει. Ομως είναι πάνω στη μελωδία του δεύτερου γυρίσματος του "Καλυβιανού συρτού" που ηχογράφησε ο Μπαξεβάνης με το Φουσταλιέρη το 1947. Μ'αδύνατο 'ναι μια καρδιά, σαν πληγωθεί να γιάνει
μοιάζει δεντρού που μαραθεί, και μπλιό καρπό δεν κάνει
Είναι σχετικά αργός συρτός, σε δρόμο ουσακ με δύο επι μέρους γυρίσματα. Το πρώτο χαρακτηριστικό "γύρισμα" είναι παρόμοιο με το "Συρτό της αυγής" του Κώστα Παπαδάκη ή Ναύτη που ηχογράφησε το 1954 μετα απο το "Νέο Σελινιώτικο" με τη φωνή του Σκουλόγιαννη -Γιάννη Καραπατάκη- που ζει σήμερα γύρω στα 90 και το λαγούτο του Δημήτρη Σημαντηράκη, με τον οποίο ο Ναύτης τότε ήτανε μπατζανάκηδες.
Απο βιογραφικά του Ναύτη ξέρουμε πως το "Συρτο της αυγης" συνέθεσε το 1939 όταν βρίσκονταν στην Αθήνα και μάλιστα ήταν ο πρώτος σκοπός που συνέθεσε. Η απορία ήταν πως πρόεκυψε η ηχογράφηση αυτου ακριβώς του σκοπού το 1947 απο το Μπαξεβάνη, τουλάχιστον κατα το πρώτο μέρος, αφου η ομοιήτητα είναι σκανδαλώδης. Απο την άλλη αν ο σκοπός ανήκε σε κάποιον άλλο γιατί ο Ναύτης να τολμήσει να τον ηχογραφήσει σαν δικό του μετα απο 7 χρόνια ;
Σήμερα λύθηκε η απορία απο το φίλο Λευτέρη που λειτουργεί το blog "Κίσαμος, μουσική και κουλτούρα". Το 1933 ή '34 και κατ'αλλους το 1932 ο Ναύτης σε μικρή ηλικία (γεν.1920) μαζι με το λαγουτιέρη Κώστα Χελιουδάκη κάνανε μία "κουζουλάδα"... πήγαν μία "περιοδεία" στον Αποκόρωνα και Ρέθυμνο, σε πολλά χωριά όπου έπαιζαν και μάθαιναν το συρτό στους Ρεθεμνιώτες μια και δεν έιχε φτάσει ακόμα ούτε σαν χορός. Μεταξύ άλλων έπαιξαν και στο καφενείο του Λαγού, όπου εκει τον άκουσαν ο Μπαξές και ο Φουσταλιέρης. Μάλιστα υπάρχει μαρτυρία απο αστυνομικό Χανιώτη, ονόματι Παπαδογιάννη, που ήταν παρών και θυμάται το Λαγο να λέει στο Ναύτη : "'ελα Κωστάκη, παίξε μας το σκοπουλάκι σου"...
Σύμφωνα λοιπον με το Λευτέρη, ο Ναύτης τελειοποίησε το 1939-40 το σκοπό, γι'αυτο αργότερα έμεινε ότι τον συνέθεσε το 1939.
Εν αναμονή λοιπον για τη μετέπειτα συνέχεια του σκοπού και την "μετατροπή" του σε "Αποκόρωνα".
Λίγα ακόμα στοιχεία :
- "Ο Συρτός της αυγής" αποτέλεσε έκτοτε (1954-55) αγαπημένη μελωδία των τραγουδιστών μαντινάδων στα Χανιά, ιδίως μετα απο ριζίτικα αλλα και χωρις αυτα, σε μαντινάδες που λέγονται τραγουδιστά χωρις όργανα. Μέχρι τότε αγαπημένος σκοπος ήταν ο παλιός Κισαμίτικος, αγνώστου συνθέτη. Σήμερα παίζεται απο τους βιολάτορες σε νότα Λα.
- Ο "Αποκόρωνας" παίζεται απο νότα Ρε και σπανίως απο Μι.
- Ο Γιώργος Παπαδάκης τη δεκαετία του '80 διασκεύασε τον "Αποκόρωνα" απο νότα Λα και τον ηχογράφησε με τη μαντινάδα "Ενα σγουρό μελαχρινό".
Σύμφωνα λοιπον με το Λευτέρη, ο Ναύτης τελειοποίησε το 1939-40 το σκοπό, γι'αυτο αργότερα έμεινε ότι τον συνέθεσε το 1939.
Εν αναμονή λοιπον για τη μετέπειτα συνέχεια του σκοπού και την "μετατροπή" του σε "Αποκόρωνα".
Λίγα ακόμα στοιχεία :
- "Ο Συρτός της αυγής" αποτέλεσε έκτοτε (1954-55) αγαπημένη μελωδία των τραγουδιστών μαντινάδων στα Χανιά, ιδίως μετα απο ριζίτικα αλλα και χωρις αυτα, σε μαντινάδες που λέγονται τραγουδιστά χωρις όργανα. Μέχρι τότε αγαπημένος σκοπος ήταν ο παλιός Κισαμίτικος, αγνώστου συνθέτη. Σήμερα παίζεται απο τους βιολάτορες σε νότα Λα.
- Ο "Αποκόρωνας" παίζεται απο νότα Ρε και σπανίως απο Μι.
- Ο Γιώργος Παπαδάκης τη δεκαετία του '80 διασκεύασε τον "Αποκόρωνα" απο νότα Λα και τον ηχογράφησε με τη μαντινάδα "Ενα σγουρό μελαχρινό".
- Οι ενδιάμεσες ερωτικές επικλήσεις "καλό μου" της αρχικής ηχογράφησης διατηρούνται και σήμερα στον ίδιο σκοπό!!
Το τραγουδι λοιπον ειναι Αποκορωνιωτικος οχι Αποκορωνας υπαρχει διαφορα!! Σε καποια εκδοση περαστηκε σαν "Αποκορωνας" και εμεινε λαθανσμενα ετσι.
Η ονομασια Αποκορωνιωτικος ειναι λιγο "χυμα"... ο Χαρχαλης οταν ζητησε του Χαριλαου να γραψει το "Ξηροστεριανο" τον ονομασε Αποκορωνιωτικο το 1931 κ.ο.κ.
Πιθανον λοιπον ο σκοπος να μην ειναι του Σκορδαλου αλλα παλιος σκοπος απο τον Αποκορωνα, πιθανον και του Πλακιανου...
Η ονομασια Αποκορωνιωτικος ειναι λιγο "χυμα"... ο Χαρχαλης οταν ζητησε του Χαριλαου να γραψει το "Ξηροστεριανο" τον ονομασε Αποκορωνιωτικο το 1931 κ.ο.κ.
Πιθανον λοιπον ο σκοπος να μην ειναι του Σκορδαλου αλλα παλιος σκοπος απο τον Αποκορωνα, πιθανον και του Πλακιανου...
http://rebetcafe.blogspot.gr/
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου